Mystieke collages uit de Altiplano op Elysia Cramptons nieuwste album

door Anton Creemers

Nieuw werk van de Amerindiaanse Elysia Crampton geeft altijd even de kans om nog eens doorheen de wondere wereld van Wikipedia te klikken. Haar (politiek) scherpe tracks werpen licht op vaak onderbelichte onderwerpen die doen leiden tot een avonturentocht op de internetencyclopedie. Scherp bijvoorbeeld even je kennis over precolumbiaanse beschavingen uit het Andesgebergte aan, ontdek de geschiedenis van Bolivië en het trotse Aymara-volk of onderzoek het moeilijkheden van transmensen in de Latijns-Amerikaanse machismo-culturen, het komt allemaal naar boven als je begint te luisteren naar de verhalen van Elysia. Laat het dan ook geen verrassing zijn dat haar amper twintig minuten durende, vierde album moeiteloos doet intrigeren.

Centraal staat deze keer het concept ‘taypi’ een Aymaraans concept dat Crampton aanhaalt in haar interviews waarin tijd en ruimte paradoxaal met elkaar verbonden zijn. Opener ‘Nativity’ zet hierbij direct de toon, waar het hypnotisch ritme je direct op het verkeerde been zet. De steeds dissonanter wordende melodie contrasteert knap met de drijvende drums en lijkt het idee van ‘taypi’ mooi te illustreren. Het tegenstrijdig gevoel van harde, maatgevende percussie in samenspel met verscheurde (gitaar)samples valt ook te horen op ‘Pachuyma’ en het openbloeiende ‘Moscow (mariposa voladora)’ waar de adlibs van reggeatonmixtapes je doorheen Cramptons collages gidsen.  Het klinkt echter nooit geforceerd of te brutaal tenzij op ‘Solilunita’ waar felle belletjes het nummer doen klinken als een dolgeslagen draaimolen.

Die belletjes worden overigens vele malen beter gebruikt in uitschieter ‘Orion song’ (een knipoog naar Rutger Hauers monoloog uit Blade Runner?). Hier creëren ze een jachtig gevoel dat wederom scherp afsteekt met de ijle synths en schelle samples dat op hun beurt het geheel voorziet van  dat nodige beetje sterrenstof. Daarnaast speelt er zich op ‘Oscollo’ een mooie samenwerking af tussen de traditionele, slepende ritmes en de lome melodie dat een onverwacht rustpunt vormt op het intensieve ‘Elysia Crampton’.

Elysia Crampton heeft een oog voor timing, ritme en sampling. Ze combineert dit talent vaak erg smaakvol in gestoord kunst-en plakwerk dat door kleine details als het woord conquistador doorheen ‘Nativity’ zoveel meer intrigerend wordt. Sla enkel ‘Solilunita’ over en je hebt een meesterlijk fascinerende collage.