‘Ghosteen’ van Nick Cave And The Bad Seeds: rouwen stopt nooit

door Yannick Verhasselt

Hoe ga je verder met je leven nadat je je hart uitstort in een plaat als ‘Skeleton tree‘, in de hoop de pijn van verlies te kunnen verzachten? Mount Eerie’s beklijvende ‘Now only‘ is daarin vrij kort; niet. Nochtans stopt het leven niet wanneer een dierbare ons verlaat. Nick Cave laat ons daarom een bloedmooi zusje na, Ghosteen.

Hoewel Cave altijd een beetje op Dirk De Wachter heeft geleken – en omgekeerd – lijkt die eerste een soortgelijke weg te hebben gevonden om met verdriet om te gaan, namelijk door erover te praten met andere mensen. Het concept van de Red Hand Files bestond al terwijl sinds kort met zijn ‘In Conversations’-tournee Cave evenwel probeert oog in oog met fans vragen te beantwoorden die Cave therapeutisch weer zin zouden kunnen te geven.

De nog meer gestripte instrumentatie neemt hier een dienende rol in en bestaat voornamelijk uit ambient soundscapes, subtiele strijkers en piano. Een ontbrekende gitaarrif wordt zo even logisch als verrassend. De stem en schrijfsels van Cave worden op die manier nog meer in de schijnwerpers geplaatst, zoals in het ontroerende ‘Waiting for you’ waarin het gemis nog steeds diep snijdt. De dissonante doch hoopgevende drone die ‘Sun forest’ inleidt weet dan weer mistroostigheid te creëren zoals de dreigende strijkers dat op ‘Skeleton tree’ deden. In dat nummer probeert Cave zich met behulp van enkel wat achtergrondgezang zichzelf moed in te spreken, door de schoonheid van de kleine dingen opnieuw te leren waarderen. Hij refereert daarbij subtiel naar de albumcover, die geïnspireerd is op het schilderij ‘The breath of life’ van Tom DuBois. Bovendien behoort het door die verschrikkelijk mooie meerstemmigheid en het trage intrigerende tempo van Cave’s stem tot één van zijn mooiste nummers die hij de laatste jaren al heeft gemaakt.

Alhoewel ‘Ghosteen’ het slotstuk vormt van een trilogie wordt er geen closure gevonden. Wel wordt er geleerd hoe er met lijden kan worden omgegaan. De naam van de titel van de plaat stamt bovendien af van een Iers folkloreverhaal waarbij de schrijver denkt dat zijn wenende kind bezeten is door een spookje (in het Iers wordt om iets kleins aan te duiden ‘-een’ toegevoegd). Binnen de context van het album lijkt het erop dat het geestje zijn zoon Arthur voorstelt, hoewel die vergelijking gaandeweg beetje bij beetje lijkt te vervagen. Enerzijds is Ghosteen iets fysieks, zoals op het titelnummer waarop Ghosteen in zijn hand danst. Anderzijds lijkt het een soort energievorm te zijn die binnenin Cave zélf zit en wordt uitgestraald vanuit het spookje; “I am within you, you are within me / I am beside you, you are beside me” bezingt Cave in ‘Ghosteen speaks’.

Terwijl Nick Cave voorzichtig voor het eerst weer vooruit en om zich heen durft te kijken, lijkt hij in ‘Hollywood’ nog steeds niet te kunnen ontsnappen aan zijn gebroken en gekwelde gedachtes. In het tweede deel van het nummer vertelt Cave echter de parabel van Kisa Gotami die haar kind verloor en in een poging het kind terug te krijgen zich tot Boeddha richtte tot hulp. Ze vertelde haar een mosterdzaadje te brengen van ieder huis uit het dorp waar nog niemand was gestorven wat een onmogelijke taak bleek en Kisa uiteindelijk tot inkeer, rouw en verlichting bracht. Cave grijpt hierbij enkele keren naar zijn falsetto. Het toont hem nog meer gebroken en kwetsbaar, wat maakt dat het verhaal voor hem kan gespiegeld kan worden aan zijn eigen leven.

Ondanks de symbolische zwarte cover en dito nummers van voorganger ‘Skeleton tree’, voelt ‘Ghosteen’ een pak zwaarder aan. De eerste acht nummers (de kinderen volgens Cave) lijken geschreven te zijn vanuit een onvoorwaardelijke zin voor onschuldigheid, hoop en acceptatie. Tekenend zijn daarbij de verschillende Bijbelse dan wel mythische metaforen die worden aangehaald. De ouders dragen echter in het tweede deel de bijna fysieke last van rouw die getormenteerd op hun schouders huilen en dit met meestal vallen en weer opstaan. Hoewel Nick Cave er al een carrière van zo’n veertig jaar heeft opzitten, scheert hij met ‘Ghosteen’ en diens twee voorgangers artistiek hoge toppen. Daar kun je alleen maar bewondering en ontzag voor hebben.

Nick Cave staat met zijn ‘In conversations’-tournee volgend jaar op 30 en 31 januari in een uitverkochte BOZAR.