Kate Tempest brengt met ‘The book of traps and lessons’ een handboek voor het leven uit

door Michelle Geerardyn

Wanneer een wereld verscheurd is door polarisatie, een ander continent verlamd wordt door problemen die de jouwe doen verbleken, je buren trots de Vlaams Belang-campagneborden opbergen en existentiële ontsporing je vertwijfeld achterlaat. Dan weet je soms niet meer waar die onderhuidse dreigingen, angsten en permanente ongemak precies vandaan komen. Gelukkig biedt Kate Tempest met ‘The book of traps and lessons’ een herwerkt en verhelderend woordenboek vol antwoorden op het leven.

Met deze verbijsterend intelligente remix van de banale Van Dale, creëert Tempest eigenhandig nieuwe definities. Daarbij zijn confronterende directheid en metaforen haar wapen. Als er onrust heerst waarvan de bron ervan niet meteen aan te wijzen is, wil je niet horen dat alles wel goed komt. Er is niets zo geruststellend als iemand die de dingen kan benoemen voor hetgeen ze werkelijk zijn, wanneer niemand anders daarin lijkt te slagen. Pas dan kan je situaties wegwerken die er beter niet zouden zijn. 

Het album bevat evenveel waarheden als er ooit mensen zullen zijn die het beluisteren. Alsof er naast de elf definities die ze neerpende nog wat open ruimte gelaten werd voor eigen interpretatie. “I was heartbroken, vomiting memories”, is een houdgreep uitgevoerd op je maag door degene die bij deze woorden door je gedachten gaat. De tekortkomingen van liefde in ‘I trap you’ zullen om verschillende redenen grijnzen op gezichten opwekken. ‘Firesmoke’ roept dan weer een pijnlijk verlangen op naar een liefde die zo rustgevend kan zijn – alsof het concept liefde ooit is uitgevonden zodat Kate Tempest er dit nummer over kon schrijven.

‘All humans too late’ grijpt je bij je nekvel en neemt je terug mee naar 26 mei. En bij uitbreiding naar elk moment in de geschiedenis waar extreme gedachten juichten om overwinning. “I see how blind I’ve been”, said all prophets, too late. All humans too late.”, zijn de frustrerende laatste woorden. “How many times must we be shown the outcome of the pattern?”, vraagt Tempest zich dan ook terecht af in ‘Lessons’.

‘The book of traps and lessons’ is tijdloos. Vervreemding, racisme, verziekend kapitalisme en voorzichtige hoop branden vandaag relevant door je trommelvlies. En die relevantie kan gelden voor verschillende mensen in uiteenlopende situaties. Volgend jaar en binnen tien jaar zal het voor eenzelfde persoon een genuanceerde vorm van betekenis aannemen. En net omdat we het maar niet fucking leren, zal het altijd dicht genoeg bij de realiteit van de mensheid blijven liggen. Het bewijs? ‘Hold your own’ brengt Tempest al jaren live en vandaag bevat het de grootste waarheid op die plaat.

Het is moeilijk om de relevantste tekst uit te kiezen, want dit album laat zich het best vatten als geheel. ‘Hold your own’ heeft echter de potentie om je als een helderziende alles iets meer dan 4 minuten op z’n plaats te zien vallen. Alsof je even met alle bestaande zenuwcellen in contact staat, onder een hoge dosis Rilatine. Mensen die Game Of Thrones gezien hebben: maak je klaar voor jouw alles verhelderend Bran Stark-moment:

Nothing you can buy will ever make you more whole
This whole thing thrives on us feeling always incomplete
And it is why we will search for happiness in whatever thing it is we crave in the moment
And it is why we can never really find it there
It is why you will sit there with the lover that you fought for
In the car you sweated years to buy
Wearing the ring you dreamed of all your life
And some part of you will still be unsure that this is what you really want
Stop craving
Hold your own

But if you are satisfied with where you’re at, with who you are
You won’t need to buy new make-up or new outfits or new pots and pans
To cook new exciting recipes for new exciting friends
To make yourself feel like the new exciting person you think you’re supposed to be

Happiness, the brand, is not happiness
We are smarter than they think we are
They take us all for idiots
But that’s their problem
When we behave like idiots, it becomes our problem

De notoire productie van Rick Rubin lijmt alle minimale beats, piano, Stranger Things-geluiden en stiltes tussen Kate’s woorden aaneen. Met grote nederigheid voor de boodschap worden de juiste accenten gelegd. Het contrast tussen ‘Three sided coin’ en ‘I trap you’ is grandioos en in ‘Holy elixir’ zorgen precies geplaatste versnellingen voor diepere intensiteit. Op geen enkel moment wordt er gerapt. De woorden kregen alle ruimte en duwtjes in de rug die ze nodig hadden.

Eindigen doet Kate Tempest met cynische hoop in ‘People’s faces’. De oplossing ligt bij ons, zolang we de problemen blijven erkennen. Onverschilligheid is de grootste vijand maar we hebben dit jaar al twee keer gezien wat Kate Tempest live doet met haar woorden. Mensen zijn verbijsterd. En wat er volgt op de gezichten zijn glimlachen en tranen. Geen spoor van onverschilligheid. “There’s so much peace to be found in people’s faces.”

Kate Tempest speelt deze zomer op Pukkelpop.