Mansfield. TYA – Nyx: meesterlijk conceptalbum

door Pieter Malliet

Na twee ep’s en een eerste langspeler tovert het Franse, eigenzinnig artistieke popduo Mansfield. TYA het meesterlijke conceptalbum ‘Nyx’ tevoorschijn. De titel slaat op de Griekse godin van de nacht, waarmee meteen het thema van dienst gegeven is. De hele cd baadt in een klamme atmosfeer van verstilling, duisternis en vergankelijkheid.

Met hun progressieve chanson weten Julia Lanoë en Carla Pallone een wonderbaarlijke symbiose tussen zowel modern en klassiek als volks en elitair tot stand te brengen. Ze hebben het Franse populaire lied tot op de laatste schroef gedemonteerd, en zijn met de onderdelen die ze bruikbaar achtten aan de slag gegaan. Aangevuld met elementen uit de klassieke barok en de hedendaagse elektronica construeerden ze een geheel nieuw, eigenwijs bouwwerk. Het resultaat is een verzameling prachtige songs van allerlei slag, gaande van minimalistische ballades en lichtelijk geschifte popdeuntjes tot over tribaal pompende ritmes gezongen kinderliedjes. Ze vloeien echter natuurlijk in elkaar over, en vormen zo een organische eenheid.

Het geheel is opgebouwd als een traditionele opera. In de ouverture wordt het thema voorgelegd, en geeft de band een voorafspiegeling van hetgeen zal volgen. De twee kanten van de nacht worden belicht: het is het magische moment waarop de dagdagelijkse realiteit met zijn talloze beslommeringen stilvalt en de verbeelding het overneemt, maar tegelijkertijd boezemt het onbekende een zekere angst in. Het eerste deel opent met ‘An Island in an Island’, een soort mantra die het duo nodig lijkt te hebben om deze angst af te zweren. “The night will be tender,” worden we even later gerustgesteld. De duisternis legt een symbolisch tapijt over de wereld waardoor de scherpste emoties worden afgevlakt, en het leven weer draaglijk wordt. Hoewel hij geregeld stilistisch door een postmoderne mangel wordt gehaald, is de lyriek inhoudelijk volledig terug te brengen tot pure romantiek in de zuiverste cultuurhistorische betekenis van het woord. Geen enkel aspect ervan wordt onberoerd gelaten: de moderne mens die worstelt met de grote gevoelens zoekt zijn heil in het verleden, het exotisme, de natuur of de kunst; de vooruitgang wordt op de korrel genomen, en er wordt zelfs heel even gerefereerd naar zelfmoord als verlossing.

Terwijl de vorige delen van de cd vooral in het teken staan van sfeerschepping en opbouw van de thematiek, bevat de tweede helft, die uitsluitend Franstalig is, duidelijk de sterkste nummers. We vermelden het melancholische liefdeslied ‘Logic Coco’ en ‘Cavalier’, een psychedelische fantasie over het commanderen van ridders zonder paard. Steeds prominenter steekt echter ook de angst voor de naderende ochtend de kop op. Het onvermijdelijke kan niet uitblijven, en ‘Nyx’ eindigt dan ook met een knal. Het uit technosounds opgebouwde ‘Cerbère’ werpt de luisteraar wat beduusd de realiteit weer in.

Het hele album is een parel van verstilde schoonheid, immens sfeervol, boordevol emotionele geladenheid en uitermate suggestief. Je voelt de dreiging van het ongezegde haast tastbaar aan. Het is eigenlijk een ervaring die je enkel kan beleven door de cd te beluisteren. Doen, zouden we zo zeggen.

Mansfield. TYA website

Album verdeeld door Munich Records