Minny Pops – Standstill to Motion: tijdsdocument

door Pieter Malliet

Als een soort onheilskomeet scheerde Minny Pops tussen 1978 en 1985 rakelings langs het epicentrum van het Nederlandse muziekgebeuren, hier en daar wat onverwoestbare brokstukken achterlatend. Eén daarvan werd recentelijk vakkundig uitgegraven, opgepoetst en vereeuwigd voor het grote publiek. De release van ‘Standstill to Motion’, een live registratie van hun optreden in de Amsterdamse Melkweg op 19 maart 1981 aangevuld met een dvd vol live footage en enkele videoclips, gaat gepaard met een voorzichtige poging tot reünie van de band die voorlopig beperkt blijft tot een resem optredens.

Terwijl hun landgenoten oorspronkelijk eerder beangstigd, afwijzend of op zijn best (?) onverschillig reageerden, hadden ze in Groot-Brittannië wel oog voor de sombere schoonheid van de mistroostige vuurbol aan het firmament. Na een eerste album op hun eigen label Plurex, kwam Minny Pops via het openen voor Joy Division terecht bij het legendarische Factory Records, en mochten ze als eerste band van de Lage Landen een John Peel-sessie inspelen. Het Nederlandse publiek besefte dat het best nog eens naar de nachtelijke hemel tuurde, en ging voor een groot stuk mee in het verhaal.

Met ‘Wong’ en ‘Lights’ wordt de toon van het optreden in de Melkweg meteen gezet: op een dansbare, bezwerende, industrieel repetitieve dreun steunende darkwave. Gerard Walhof speelt de hele set door gitaar alsof de snaren door prikkeldraad zijn vervangen: ijskoud, snerpend en onheilspellend. Afgewisseld met de voor het genre zo kenmerkende ironisch-theatrale monotone lijkbiddersvocalen, declareert spilfiguur Wally van Middendorp als een gedistingeerde poète maudit zijn donkere, cultuurpessimistische, gefragmenteerde lyriek over vervreemding, waanzin en displacement.

“Het is nu lente,” kondigt hij ‘Blue Roses’ aan. Laat je echter niets wijsmaken, buiten de titel roept immers niets zelfs maar een zweem van een zomerse dag op. Het bijzondere is dat dit nummer zoals nagenoeg de helft van de set pas later op hun meest tot de verbeelding sprekende plaat ‘Sparks in a Dark Room’ zal verschijnen. Na 1981 zal Minny Pops nauwelijks nog optreden, ze hebben het allemaal wat gezien, en laten het livegebeuren voor wat het is. Hier krijgen we dus alsnog de kans een podiumversie te beluisteren van hun meest gelauwerde songs.

Onstaan als artistiek project van frontman van Middendorp, heeft Minny Pops het nooit moeten hebben van het groepsgevoel. Veel dichter bij een echte band zullen ze nooit komen als ten tijde van dit concert. Ze hadden er net een Amerikaanse tournee opzitten, waren volledig op elkaar ingespeeld, en hadden voor het laatst een min of meer vaste bezetting. Gitarist Walhof zal bijvoorbeeld niet te horen zijn op hun debuut bij Factory.

Het optreden ademt een sfeer van steedse unheimlichkeit. Kogel zou bijvoorbeeld niet misstaan op een multimedia-installatie van Van Ostaijens ‘Bezette Stad.’ Een beetje zoals de Antwerpenaars in België vormen Amsterdammers een ras apart, boordevol lef en niet vies van enige provocatie. Wars van enige drang tot conformiteit experimenteert Minny Pops ongebreideld met sound, songstructuur en podiumgedrag. Van Middendorp maakt er een punt van om zijn afkomst niet te verloochenen en hanteert ongegeneerd een Nederlandse tongval, meer zelfs, ook op hun Britse releases vonden Nederlandstalige nummers hun plaats.

Vijftien songs lang, geen bissen, daar deden ze principieel niet aan mee, houdt Minny Pops je in hun kille greep van minimalistische new wave. Zelf gebruiken ze graag het voorvoegsel Ultra. Onder deze naam ging een experimentele beweging schuil, die haar onderkomen vond in de Amsterdamse jongerensociëteit Oktopus, en die zich niet beperkt tot muziek, maar ook andere kuntsdisciplines behelst. Op de dvd, die een natuurlijke aanvulling vormt op het live album, verraden de videoclips de sterke, conceptueel kunstzinnige inslag die de hele beweging eigen is. De livebeelden zuigen je daarenboven helemaal mee in de sfeer van het undergroundgebeuren aan het begin van de jaren tachtig. Tenslotte geven ze aan hoe goed de kwaliteit van de live opnames en de mix (door Reinier Rietveld) van de cd eigenlijk wel is.

Aarzel daarom niet om met ‘Standstill to Motion’ een uniek stukje Nederlandse muziekgeschiedenis in huis te halen. Het vormt een indrukwekkend tijdsdocument waar de fans van het eerste uur hun in terpentijn en kopersulfaat gedrenkte duimen en vingers bij kunnen aflikken, en waardoor nieuwe luisteraars zich bij wijze van eerste kennismaking moeiteloos kunnen laten overdonderen.

Minny Pops live zien kan nog op zaterdag 7 april tijdens de ULTRA2012-EINDE-avond de Melkweg (Oude Zaal, Theaterzaal, Cinema en Mediaroom) te Amsterdam. Hier klikken voor tickets en verdere info.

Minny Pops website

Cd/dvd verdeeld door Konkurrent