‘Pure comedy’ van Father John Misty: het boek is beter dan de plaat

door Hanne Craye

Father John Misty – het alias van singer-songwriter Josh Tillman – heeft nogal de gewoonte zich in de schijnwerpers te provoceren: zijn songtekst waarin hij het heeft over seks met Taylor Swift ging al in menig tweet over de vingers en steekt bij zo goed als ieder interview de kop op (spoiler: hij zocht gewoon iets dat rijmde op Oculus Rift). Ook ten tijde van de Amerikaanse presidentsverkiezingen liet de immer gecompromitteerde muzikant van zich horen. Dat we engagement en een flinke portie cynisme kunnen verwachten, lijdt dus geen twijfel. Het was echter afwachten hoe hij die maatschappelijke urgentie verweeft met het muzikale op zijn derde studioalbum, ‘Pure comedy’.

Al op opener en tevens titeltrack ‘Pure comedy’ pakt Misty het groots aan: hij zingt ons deprimerend toe over de geschiedenis en de evolutie van de mens. Wees gewaarschuwd, it ain’t pretty. Van hoe narcistisch en misogyn onze religies zijn tot hoe de drang naar geld ons vergiftigt, Misty houdt de mensheid op Black Mirror-achtige wijze een spiegel voor. Dat zal een constante blijken doorheen het hele album: in ieder nummer snijden zijn snoeiharde woorden dwars door ons laagje optimistische zelfkennis heen en blijven we achter met een extreem ongemakkelijk, zelfbewust gevoel – zijn we dan écht allemaal zo slecht?

Een ander onderwerp dat vaak aan bod komt, is de steeds prominentere rol van schermen en sociale media in ons leven. Zo zingt hij op ‘Total entertainment forever’ hoe toekomstige historici onze lichamelijke resten zullen terugvinden, ingeplugd, bevroren glimlach op het gezicht terwijl de schermen op replay staan. Hoe ironisch om dat te moeten horen van een man die een groot deel van zijn standpunten zelf verkondigt op sociale media. De mooiste tekst is echter die op het futuristische ‘Ballad of the dying man’, over hoe een oude man die op sterven ligt zich afvraagt wie nu het internet zal afschuimen om “homofoben, hipsters en valse feministen” te trollen. Vlak voor hij sterft, checkt hij tóch nog een laatste keer zijn nieuwsoverzicht, te laat komt hij tot het niet bepaald vrolijke inzicht: “we leave as clueless as we came”.

Over het woord niets dan lof dus. Helaas voor FJM is dit tot heden ten dage nog steeds een muziek- en geen literatuurwebsite, dus hoe brengt hij het er muzikaal van af?. Klaar voor een synoniemenketen? Hier gaan we: erbarmelijk, verfoeilijk, abominabel, verwerpelijk. Vaak met niets meer dan een piano of een akoestische gitaar in de aanslag, wordt snel duidelijk dat Tillman alle spots op zijn teksten heeft willen richten. Alles vervaagt in een grote soepketel van gekmakende pianonoten en zijn zeemzoete stemgeluid. Verder vereist de percussie het soort vaardigheid en creativiteit die in een gemiddelde drumles voor beginners voor het grijpen liggen. Wat is er toch gebeurd met dat aanstekelijke van op pakweg ‘Chateau lobby #4’? Tel daar nog eens bij dat het album maar liefst dertien nummers lang is waarvan er twee tegen het kwartier (!) aan schurken en je begrijpt waarom dat straaltje bloed over onze oorlel drupt.

De divergentie tussen woord en noot kan dus niet groter zijn dan op ‘Pure comedy’. Omvergeblazen door het poëtische vernuft en tegelijk aversief tegenover de muzikale begeleiding, zadelde ‘Pure comedy’ ons bijna met een meervoudige persoonlijkheidsstoornis op. “So I never learned to play the lead guitar, I always more preferred the speaking parts“, stelt Father John Misty nota bene zelf vast op ‘Leaving LA’. Dan vragen wij ons af waarom hij niet gewoon een boek geschreven heeft.

Album verdeeld door Sub Pop.

Father John Misty live aan het werk zien kan op Down The Rabbit Hole en dit najaar in de AB (info & tickets).