Spiritualized klinkt grootser dan ooit op ‘And nothing hurt’

door Kevin Bruggeman

In 1997,  het jaar waarin Radiohead ‘OK computer’ uitbracht en Nick Cave ons de ultieme plakker ‘Into my arms’ leverde, werd nog een hedendaagse klassieker geschreven. Spacemen 3 mede-oprichter Jason Pierce lanceerde met zijn nieuwe band Spiritualized ‘Ladies and gentlemen, we are floating in space’. Eeuwige roem in beperkte kring was zijn deel, want de reguliere radiozenders vonden de mix van psychedelica en shoegazegitaren maar niets. Het weerhield Pierce er niet van een begrip te worden bij muziekliefhebbers en met spacerock definieerde het album een genre op zich.

Niet alles wat daarop volgde had dezelfde constant hoge kwaliteit, maar Pierce verloor onder de fans zijn etiket van ‘meesterwerkmaker’ niet meer. Meer dan twintig jaar na ‘Ladies and gentlemen’ laat hij zien dat dat terecht is: nieuwste worp ‘And nothing hurt’ is zijn beste sinds 1997.

Nochtans zat alles aanvankelijk tegen. Hij had geen geld om een dure studio af te huren en besloot dan maar alle instrumenten zelf in te spelen. Wie Spiritualized kent, weet dat dat geen sinecure is. Pierce houdt er namelijk de gewoonte op na om zijn songs als ware het sandwiches rijkelijk te beleggen met de ene na de andere lekkernij. En zoals het een goede broodjeswinkel betaamt wordt nergens op bespaard: het broodje puilt uit maar smaakt heerlijk.

‘A perfect miracle’ is exemplarisch voor Spiritualized op zijn best: met een melodie gejat van de titeltrack van ‘Ladies and gentlemen, we are floating in space’ ontvouwt zich een heuse symfonie van euforische blazers, synths en gitaren uit wat oorspronkelijk aftrapte als een eenvoudig folkliedje. In dezelfde categorie maar zo mogelijk nog beter: ‘Let’s dance’ steunt op een lieflijk pianomotiefje terwijl de helende stem van Pierce steeds rijkelijker aangekleed wordt. Groots zonder te bombastisch te worden.

Over het algemeen krijgt de psychedelica minder kans om zich uit te leven dan op voorgaande albums. In ruil krijgen we Flaming Lips of Mercury Rev-achtige zweverigheid (‘The prize’), een vleugje country (‘Here it comes (the road) let’s go) of een hele scheut Velvet Underground (‘I’m your man). En van afsluiter ‘Sail on through’ zijn we zeker dat een hele resem stadionrockers hier hun halve oeuvre voor zouden willen inruilen. De kracht van het nummer is echter net dat het bigger than life is maar niet stadion-fähig. Faut le faire.

Twee keer krijgen de garagegitaren alle ruimte. ‘On the sunshine’ raast aan een hoog tempo voorbij, de gitaren klinken gruizig en een overstuurde saxofoon mengt nog wat free jazz in het album ook, als waren er nog geen muziekstijlen genoeg voorhanden. In ‘The morning after’ wordt nogmaals eer bewezen aan Lou Reed en andere sixtieshelden. Ook dit nummer ontspoort heerlijk en in de laatste drie minuten lijken we ons op een experimenteel jazz-album te bevinden.

Pierce zal altijd een oude zeurpot blijven, maar zolang het als als dit oplevert kan het ons niets schelen.

Spiritualized heeft helaas geen concerten in eigen land gepland om ‘And nothing hurt’ voor te stellen.