Wilco – Star wars: twaalf stielen, één band

door Filip Tyskens

Er zijn weinig zekerheden in het leven, maar één ervan is dat het loont om fan te zijn van de Amerikaanse rockband Wilco. Het afgelopen jaar werden liefhebbers van Jeff Tweedy en de zijnen getrakteerd op een eerste soloplaat van Tweedy en zijn zoon, een nieuwe editie van én een documentaire over hun eigen Solid Sound Festival, een posterboek en nog een hele hoop liveopnames. Om nog maar te zwijgen over de tientallen zijprojecten van de zeskoppige groep. Voor diegenen die dit allemaal maar overbodige opvulling vinden en liefst naar de essentie van de zaak luisteren is er na vier jaar ook terug goed nieuws: Wilco keert terug met hun negende reguliere album, getiteld ‘Star wars’.

Er valt veel te zeggen over het internetvriendelijke artwork (poesjes!), de ludieke titel (sluikreclame voor episode 7?) en de manier waarop deze verrassingsplaat werd uitgebracht, maar daar gaan we het niet over hebben. Het vertelt ons enkel dat het collectief er financieel warmpjes bij zit; voor een volkomen beeld van de band luisteren we liever naar de muziek.

Op dat vlak valt er gelukkig weer veel goeds te melden, maar verwacht niet dat dat zomaar meteen of voor iedereen het geval zal zijn. ‘Star wars’ begint met ‘EKG’, en in vergelijking met vorige mastodonten van openers (‘Art of almost’, ‘At least that’s what you said’, ‘I’m trying to break your heart’) valt dit korte gitaarduel nogal mager uit. Tegelijkertijd geeft het wel een goed idee van de intenties achter het album: deze keer geen zenuwslopende zelfanalyses, maar focus op het compacte popnummer. Met de nodige weerhaakjes, dat spreekt. Zo mogen er dan wel enkele klassieke Tweedy-deuntjes op ‘Star wars’ staan (‘Taste the ceiling’, ‘Cold slope’), evengoed is de plaat een staalkaart van de verschillende profielen van de band. De droge productie van ‘A ghost is born’ (‘Random name generator’), het sonisch experiment van ‘Yankee hotel foxtrot’ (‘You satellite’, ‘More…’) en de bitterzoete melancholie van ‘Summerteeth’ (‘Magnetized’); je kan ze allemaal terugvinden op ‘Star wars’.

Wilco is een groep die, na enkele woelige beginjaren, nu eindelijk kan zeggen dat ze al een decennium uit dezelfde kliek muzikanten bestaat. Daardoor is ze opmerkelijk meer gefocust geworden, en hebben ze ook vaak de kritiek gekregen hun scherpe kantjes kwijt te zijn geraakt. ‘Star wars’ heeft slechts 34 minuten nodig om dit laatste te weerleggen. Voor nieuwkomers of sporadische luisteraars kan deze negende wellicht iets te nonchalant of ongestructureerd klinken, voor fans is dit een plotse maar welkome bevestiging van Wilco’s kunnen.

Wilco heeft voorlopig nog een optredens gepland in België of Nederland.

De plaat valt nog gratis te downloaden op de website van de band tot 13 augustus. Voor een fysieke release is het wachten tot 21 augustus (CD) of 27 november (vinyl).