De embedboetes van SABAM bekeken vanuit het perspectief van artiesten en management

door Thomas Konings

Nu SABAM haar boetes voor het embedden van YouTube-video’s weer ingeslikt heeft, gaat het overleggen met stakeholders als bloggers, YouTube en Google. Andere belangrijke partners lijken echter vergeten te worden in deze kwestie. Want wat denkt de muzieksector er zelf van? Het is een vraag die niemand stelt, hoewel de gevolgen voor artiesten natuurlijk ook van belang zijn. Thomas Van Dingenen (management Raketkanon, Amenra e.a.), Samowar en Willem Gerits (DRLR Records) geven hun perspectief.

Eerst even een korte samenvatting van waar het hier om draait: SABAM eist dus auteursrechten voor het doorplaatsen van YouTube-video’s. Wie een filmpje van de site insluit, zou daar volgens de auteursrechtenvereniging voor moeten betalen. Dit druist in tegen een arrest van het Europees Hof van Justitie dat in 2014 vastlegde dat auteursrechtelijke inhoud op je eigen website plaatsen niet geldt als een nieuwe openbaarmaking van die inhoud. Bijgevolg is een bijkomende vergoeding niet nodig. SABAM ziet de interpretatie van dat arrest anders.

Bovendien is volgens hen de overeenkomst die ze sloten met YouTube alleen van toepassing voor persoonlijke en niet-commerciële doeleinden en valt het opsporen en belasten van embedden dus onder de verantwoordelijkheid van de beheersmaatschappij. YouTube zegt daarentegen dat ook embedden op een niet-commerciële website deel uitmaakt van het persoonlijk gebruik en betaalt dus al mee voor eventuele insluitingen.

Thomas Van Dingenen: “Er werd tussen YouTube en SABAM reeds een licentieovereenkomst gesloten in 2014. SABAM int dus reeds inkomsten bij YouTube voor het online gebruik van de artiesten die ze vertegenwoordigen. Vermoedelijk gebeurt dat op basis van het aantal plays. Wanneer een video ergens embed wordt, telt elke play die via die website binnenkomt ook mee op YouTube. Wanneer SABAM dus geld zou beginnen vragen voor het embedden van videos gaan ze 2 keer innen. Dat kan misschien als compensatie voor de belachelijk lage bijdrages die YouTube uitkeert (misschien daar eerst werk van maken), maar men zou veel meer rekening moeten houden met de schade die het artiesten toebrengt als men geen YouTube-video meer mag embedden op je eigen site. Hoe zit het dan met Facebook? Mag je een video die een band post wel nog sharen op je persoonlijke Facebook? Want als dat al niet meer mag, dan wordt het helemaal belachelijk en haal je één van de belangrijkste promotools van een artiest onderuit. En dat kan toch ook niet de bedoeling zijn?”

raketkanon 1

Raketkanon door Agathe Danon

Samowar: “Als je als uitgangspunt neemt dat artiesten, net zoals iedereen, de vruchten van hun werk moeten kunnen plukken, dan zal je altijd wel ergens een beheersvennootschap moeten inschakelen. Het probleem met beheersvennootschappen is echter dat ze weinig transparant zijn en dat dat bij heel wat mensen vragen oproept. Niet alleen bij zij die de auteursrechten moeten betalen, maar ook bij de artiesten zelf. Komt het geld wel uiteindelijk bij de juiste mensen terecht? En hoeveel gaat er verloren aan de werking van de beheersvennootschappen zelf?”

Specifiek over het embedden van YouTube-filmpjes: “Het is goed dat beheersvennootschappen de ‘nieuwe’ tendensen proberen op te volgen maar ik heb toch altijd het gevoel dat ze een beetje achter de feiten aanhollen. Het zou ook geen kwaad kunnen van eens actief naar de mening van hun leden te polsen. Persoonlijk heb ik er bijvoorbeeld absoluut geen probleem mee dat muziekblogs/websites mijn videoclips embedden, zolang de credits maar correct weergegeven worden. Als artiest wil je toch vooral in eerste instantie gehoord/gezien worden door een zo breed mogelijk publiek. Zeker voor nieuwe projecten is dit belangrijk. De twee singles die ik met Samowar heb uitgebracht waren bijvoorbeeld gratis te downloaden. Het is dan al te gek dat mijn eigen beheersvennootschap geld zou vragen aan symphatisanten die die singles embedden op hun website.”

“Als beheersvennootschap mogen ze wat mij betreft ook wat meer op de (internationale) wetgeving rond de bescherming van artiesten gaan wegen. Ik weiger mij neer te leggen bij de geldende overtuiging dat muzikanten hun brood maar moeten verdienen met optredens en dat hun muziek vrij beschikbaar is. Dat zou een vrije keuze van de artiest moeten zijn.”

Willem Gerits: “Ik denk dat dit een geschikt moment is om op Europees vlak het concept auteursrecht te herbekijken. Er zijn een paar essentiële vragen die ik stel bij de huidige Belgische situatie. Waarom is er geen keuze tussen verschillende beheersvennootschappen? Waarom moeten we uiteindelijk toch zelf bij SABAM gaan peuteren om het tot op de cent juist te hebben, is dat niet hun taak? Kortom, dit voorval, dat in de ogen van veel mensen complete onzin is, roept een aantal grote vragen op, en bevestigt dat er een probleem is met hoe SABAM op dit moment werkt.”