Eerder deze maand maakte The Gaslight Anthem bekend er voor onbepaalde tijd mee op te houden, zodra hun Europese tournee er op zit. Dat betekent nog minstens één passage op Pukkelpop en in Tivoli in Utrecht, twee data die de fans van de rockers uit New Jersey al lang voor de aankondiging in hun agenda hadden staan. Optredens van de groep zijn haast altijd een beklijvende aangelegenheid, waarbij de nostalgische teksten van zanger/romanticus Brian Fallon woord voor woord worden meegeschreeuwd of gepreveld – afhankelijk van of de grote liefde vergeten of veroverd moet worden.
Stellen dat de aangekondigde sabbat een donderslag bij heldere hemel was, is overdreven. De albumhoes van het vorig jaar verschenen ‘Get hurt’ mag dan wel een maagdelijk ongeschonden hart zijn, de band zelf liep in de aanloop naar die plaat de nodige barsten op. Moe van het vele touren en vooral het steeds weer diezelfde oude nummers spelen waarin je jezelf als muzikant niet meer herkent. Vooral frontman Brian Fallon was het repetitieve kantje beu, iets waar je moeilijk omheen kan zodra de uitverkochte zalen en bijhorende producties groter en groter worden. Daarnaast bleef ook de associatie met Bruce Springsteen hangen, terwijl die na hun eerste drie albums al achterhaald bleek. ‘t Is een beetje zoals Ryan Adams die regelmatig iemand uit het publiek hoort smeken om ‘Summer of 69’: als dat niet ophoudt, is het begrijpelijk dat je speelplezier er ooit onder begint te lijden. Dat lijkt nu het geval te zijn voor The Gaslight Anthem, al was er al een spoor van onverschilligheid aanwezig tijdens hun vorige Belgische passage in de AB.
Blijkbaar heeft ‘Get hurt’ niet het verhoopte effect gehad. Voor een groep die beweert elk jaar 10% van z’n fans te verliezen zijn er vermoedelijk weinig nieuwe zieltjes gewonnen met hun naar eigen zeggen vernieuwde aanpak. Die aanpak moest een nieuwe start zijn, een poging om terug plezier te krijgen in het maken van muziek. Dat klinkt misschien als een luxeprobleem vanuit het standpunt van jonge muzikanten die krampachtig proberen door te breken in een verzadigde muziekmarkt, toch is The Gaslight Anthem zeker niet de eerste band die opgebrand de handdoek tijdelijk in de ring gooit. In een interview met Oor gaf Fallon vorig jaar aan dat hij een toekomst zonder al te veel optredens en met de nadruk op het uitbrengen van albums wel zag zitten, al ging het daar nog over de verre, verre toekomst. Die blijkt, amper een jaar na ‘Get hurt’, toch niet zo ver af zijn geweest.
Maar genoeg over de aanleidingen van de (tijdelijke) stop. Gaslight is dood, leve Gaslight. Met vijf studioplaten, een live-album, B-sides en een ep hebben fans niet te klagen over de productiviteit van de groep in de afgelopen negen jaar. Zelfs toen het moederschip nog ronddobberde waren er al zijprojecten: het begeesterende The Horrible Crowes met Fallon en diens vriend Ian Perkins die sinds ‘Handwritten’ ook in de liveband meespeelt. Daarnaast kwam Fallon vorig jaar op de proppen met Molly and the zombies, dat aan de slag ging met folk. Gitarist Alex Rosamilia toonde dan weer zijn liefde voor hardcore in 2010 met Something About Death Or Dying. De heren zullen zich dus zeker nog muzikaal laten gelden, al zal het onder een andere vlag zijn.
Wat The Gaslight Anthem zo speciaal maakte, was het vermogen om oer-Amerikaanse onderwerpen en muziek om te zetten in een geluid dat veel ruimer resoneerde. Of Fallon nu zingt over kerkkoortjes of oude wagens maakt in se niet zo veel uit: de gevoelens achter de teksten zorgden voor een herkenbaarheid die er op papier niet zou mogen zijn. Laat dat nu net zijn waar de beste muziek toe in staat is. Het zorgt voor een tijdloosheid maar ook een directheid waar je jezelf makkelijk in kan verliezen. Of het nu over de vreselijke weekendongevallen uit ‘The 59′ sound’ gaat, het verlangen naar tijden die je zelf niet hebt meegemaakt (‘National anthem’) of vervreemding van dierbaren (‘Howl’): het zijn telkens universele thema’s die uit de rauwheid hun schoonheid putten.Gelukkig zijn er genoeg groepen die het gemis van The Gaslight Anthem kunnen opvangen. Lonely The Brave, Chuck Ragan, Dave Hause en The Menzingers zijn de eersten die te binnen schieten: allemaal weten ze rauwe punk met sephia-americana te versmelten. Wedden dat die laatste langskomen op Pukkelpop? Met een voorlopig einde in het verschiet geeft de band hopelijk nog een laatste keer een verpletterend optreden – een slotakkoord dat iedereen kan blijven koesteren.
The Gaslight Anthem speelt vrijdag 21.08 op Pukkelpop (21u40-22u40, Marquee) en 26.08 in Tivoli.