Anna Meredith verheft elektronische en symfonische composities naar ongekende hoogtes op ‘Varmints’

door Jonas Van Laere

Onovertroffen suspense, latente dreiging in een frivole omgeving, intriges, gewiekste doortraptheid en/of gewoon (niet) intentionele misleiding vormen de basisingrediënten van een van de spannendste en meest besproken vaderlandse tv programma’s: De Mol. Giet deze eigenschappen in een muzikaal equivalent en je verkrijgt debuutplaat van Anna Meredith.

Als componiste voor het BBC Scottish Symphony Orchestra werkte Meredith gestaag aan haar reputatie, die een boost kreeg na haar creatie ‘Forms’ voor de 2008 BBC Last Night of The Proms. Enkele nominaties en prijzen binnen het klassieke milieu later acht ze de tijd rijp om ook haar elektronisch ei vorm te geven. Twee ep’s heeft ze reeds op haar conto en met het onconventionele ‘Varmints’ zet ze haar opmars nogmaals eens in de verf.

Pulserend en duister trompetgeschal verwelkomt de luisteraar in het vrij caleidoscopisch universum van ‘Varmints’ tijdens opener ‘Nautilus’. De ongemakkelijke dreiging penetreert langzaam de trommelvliezen tot het onregelmatigheden veroorzaakt in de prefrontale cortex. Je bent gewaarschuwd: dit wordt geen walk through the park. De klassieke potgrond is overduidelijk aanwezig, maar met een portie genetische manipulatie luiden elektronische jachthoorns een zinderende achtervolging op de ziel in. Op het moment dat je tijdens de eerste introseconden van ‘Taken’ denkt dat je weet welke kant deze plaat zal opgaan… Boem! Paukeslag! Tweestemmige zoetigheid omgeven door nerveuze synths zaaien verwarring, niet voor het laatst trouwens. Het feeërieke ‘Something helpful’ is de geest van Alice in Wonderland in een nachtclub, ontdaan van alle ballast. Vertederend meisjesachtig verstrengelt zich hier met de goesting om uit het keurslijf te breken en de wijde wereld aan de voeten te werpen. Een queeste die met ‘The vapeurs’ een soundtrack gevonden heeft die gevaar, avontuur en verademing in de juiste verhouding weergeeft. Het daaropvolgende ‘Honeyed words’ laat strijkers een zonderlinge sfeer van bezinning scheppen. De verbeelding zal meermaals op hol slaan tijdens het bolwerk van verhaallijnen in deze kroniek. Meredith tart voortdurend de verbeelding en laat de luisteraar zijn eigen waarheid creëren.

‘Varmints’ smeekt om in een cocon beluisterd te worden. Zij het een donkere huiskamer met kwaliteitsvolle hoofdtelefoon of een groezelige club zonder geluidsnorm, zolang de context niet te vrijblijvend is. Op die manier kan bijvoorbeeld ‘R-type’ met een maximale impact tekeer gaan. Een verbluffend simpel ogende opbouw met een draagwijdte die zijn gelijke niet kent. Elke stap dichter naar het einde van het nummer brengt een vorm van het ultieme op-het-puntje-van-je-stoel-syndroom met zich mee. Met zoveel drang naar voren toe is een sticker met “niet voor hartpatienten” obligatoir. De link met het gelijknamige game uit de jaren 80 is bijgevolg pretty obvious, hoe dichter naar het einde, hoe sneller en intenser het button bashen wordt. Geschift. Tijdens ‘Shill’ wordt het game-gehalte ingewisseld voor een portie Swans, symfonische dadendrang zonder weerga.

‘Scrimshaw’ baant zich een weg tussen een klassieke compositie met piano en een rustige versie van Squarepusher. ‘Dawoger’ is Balam Acab in het hier en nu. Steeds opnieuw laveert Anna Meredith tussen onrust en sereniteit en gebruikt ze daarvoor haar talent om klassieke en elektronische composities te laten vergroeien met elkaar. Mooiste voorbeeld: ‘Last rose’ waar cello’s in dienst worden gesteld om de liefelijkheid van de beats in de verf te zetten.

Wellicht zal dit opus bij velen voor vervreemding zorgen, niet wetende hoe een pijl gemaakt wordt, laat staan welk hout ze hiervoor moeten gebruiken. De onnavolgbaarheid zal sommigen afstoten, maar wie de schoonheid durft inzien van deze eigengereide heerlijkheid opent een poort naar een vernieuwde wereld. Eentje waarbij elke luisterbeurt nieuwe beeltenissen doet verschijnen en elk zintuig op scherp komt te staan. We doen alvast een oproep om dit spektakel live en symfonisch te mogen aanschouwen.

Dat spektakel live aanschouwen kan alvast in de Botanique op 14 mei (info & tickets).

Album verdeeld door PIAS