Bad Bunny neemt een trip down memory lane op het prachtige ‘DeBÍ TiRAR MáS FOToS’

door Yannick Verhasselt

Het lijkt erop dat ‘Una velita‘ – een single van vorig jaar – een hint was dat Bad Bunny zijn muziek terug zou brengen naar zijn roots. Dat bleek waar. Het album opent en sluit bijvoorbeeld met verwijzingen naar de legendarische nuyorican salsa-pionier Willie Colón. Alles wat zich daartussen bevindt laat de lijnen verwateren tussen heden en het verleden. De hedendaagse, hardleerse perreo en reggaetón die Bad Bunny kenmerkt valt naast genres als salsa, plena en bachata te zetten. ‘DeBÍ TiRAR MáS FOToS’ is niet alleen een ode aan de rijke geschiedenis van Puerto Ricaanse muziek. Het is eveneens nostalgische trip down memory lane langs de prachtige, en minder prachtige kantjes van Puerto Rico – vaak geplaagd door gentrificatie.

Benito is doorheen zijn carrière zijn peers altijd al een mijl voorop geweest. Bad Bunny is altijd al diegene geweest die op zoek ging om de grenzen van reggaetón en neo perreo te verleggen. Eerder incorporeerde hij met brio al rock (‘El último tour del mundo‘) en leverde hij met ‘Nadie sabe lo que va a pasar mañana’ dan weer de grootste dud uit zijn carrière uit door plat mee te gaan op de country surge in 2023. Dit nieuwe album bouwt op het elan van ‘Un verano sin ti’. Het fundamentele verschil is dat die daar eerder lijken gebruikt om het album een meer eclectische sound te geven. Hier niet. Bad Bunny maakte zelfs in de aanloop van het album een documentaire over de betekenis van de nummers en hoe die verbonden zijn met Puerto Rico.

Het erkennen en vieren van het verleden staat voorop op deze plaat. Deze opent onmiddellijk met een sample van de legendarische Andy Montañez’s ‘Un verano en Nueva York’ uit 1975 op intronummer ‘NEUVAYoL’. De Puerto Ricaanse diaspora van New York wordt erin benadrukt en gevierd, met een springerige beat die schatplichtig is aan het kloppende basspel van de Dominicaanse dembow. Het album voelt als een liefdesbrief aan de Latijnse Amerikaanse muziek at large. Bad Bunny smelt het verleden en het heden op verschillende manieren. Soms laat hij ze samen vloeien zoals op ‘NEUVAYoL’ waar hij traditionele salsa in een stampende dembow beat wentelt.

Iets verder in de tracklisting vind je met ‘BAILE INoLVIDABLE’ een full-on salsa-cut. Prachtige hoornblazers dansen speels over de springerige percussie en wanneer het koortje op de achtergrond het vuur aansteekt op het refrein, slaat het in als een bom op je serotoninegehalte. ‘TURiSTA’ is nog zo’n cut waar hij traditionele – hier bolero – muziek, volledig overeind houdt. Ook het explosieve plena-anthem ‘CAFé CON RON’ met het ensemble Los Pleneros de la Cresta is een hoogtepunt op het album. Het ensemble steelt er compleet de show dankzij hun meeslepende en broeierige vocals dan wel door hun call-and-response-dynamiek in de instrumentatie.

Waar ‘Un verano sin ti’ nog hier en daar leek te verzakken in nummers die een b-kantje hadden kunnen blijven. Op dit album is dat absoluut niet het geval. Elke track heeft zijn eigen smoel en verhaal, soms bombastisch. Elders, zoals op ‘WELTiTA’ of ‘TURiSTA’ eerder ingetogen.

Het nummer ‘LA MuDANZA’ sluit de plaat op een hoge noot af. De track weerspiegelt perfect waar de hele plaat eigenlijk om draait; “vroeger had ik meer foto’s moeten nemen als ansichtkaart van mijn herinneringen. De wereld is verandert en zo ook mijn omgeving, vrienden, familie rondom mij”. Hoewel Bad Bunny steevast wordt aanzien als de grote overwinnaar, smaakt dit album – los van het opgewekte sentiment – bitterzoeter. De grote feestvierder kent ook zijn mindere momenten. En die hoeven niet steeds gerelateerd zijn aan liefdesperikelen.

‘DeBÍ TiRAR MáS FOToS’ barst echter van de kleur, levendigheid en oprechtheid. Of het zijn beste werk is? Daar laten we de tand des tijds nog even oordelen. Maar, it’s up there.