Disappears – Irreal: monotonie als hoogste goed

door Filip Tyskens

De Amerikaanse band Disappears is druk bezig met zijn eigen bandnaam waar te maken. Enkele jaren geleden schreven ze nog fuzzy shoegazeriffs om de teksten over dood, ziekte en drugs te vergezellen, maar op hun vijfde plaat zijn de songs tot hun essentie uitgepuurd en is de new-wave doorgeslagen naar de meest uitzichtloze no-wave. Dat laatste kan een onbelangrijk semantisch detail lijken, het maakt een groot verschil in de beleving van hun nieuwste worp.

Door ons uitermate getraind oog voor Russische avant-gardistische schilderkunst doet de hoes van ‘Irreal’ ons onmiddellijk denken aan het werk van constructivisten als Malevich en Kandinsky. Disappears heeft echter lak aan enige vorm van pretentie en wil de luisteraar enkel onderdompelen in hun nonconformistische universum waar naïef optimisme vervangen wordt door wijsheden als “Morality is just a feeling” of “Future is death” en waar monotonie tot hoogste goed verworden is. Opener ‘Interpretation’ vormt in dit laatste opzicht de blauwdruk voor het hele album: repetitieve, moeilijk te doorgronden drumritmes, diepe bassen, minimalistische gitaren en zanglijnen die klinken alsof Elias Bender Rønnenfelt van Iceage het echt finaal heeft opgegeven. Het was trouwens uitermate cool voor Disappears om ex-Sonic Youth-drummer Steve Shelley in hun rangen te hebben, maar wij malen er vooralsnog niet te zeer om: de nieuwe drummer draagt zowat alle liedjes op ‘Irreal’ met gecompliceerde ritmes die zowel de luisteraar uitdagen als alle schrijfsels een minimum aan groove meegeven.

Is Disappears nu al een band die zulke treurwilgmuziek drie kwartier interessant kan houden? Als we heel eerlijk zijn nog niet helemaal, daarvoor kabbelen sommige nummers te richtingloos voort (‘Another thought’, ‘I_O’) en gaat de ongeïnteresseerde zang van Brian Case soms gewoon op de zenuwen werken (‘Mist rites’). Maar gelukkig zijn er de andere vijf songs waarin de nieuwe aanpak wel werkt en die bewijzen dat dronerock van het meest immersieve soort zijn plaats in ieders platencollectie verdient. Merk op hoe ‘Halcyon days’ je steeds verder meewiegt into madness; laat je innemen door de schaarse momenten van hoop in ‘Interpretation’ en ‘Navigating the void’; of geef gewoon toe dat hoogtepunt ‘Irreal’ alleen al minstens drie sterren waard is omwille van het invallen van de drums en bas.

Disappears is met ‘Irreal’ op zoek gegaan naar hun eigen vorm van krautrock, en het gaat interessant worden om te zien waar hen dat brengt. Vooralsnog levert die zoektocht al veel moois op, maar als ze de volgende keer nog vinniger kunnen uithalen, zijn we helemaal fan voor het leven.

Disappears live aan het werk zien kan binnenkort in Utrecht (EKKO, 31.01, info & tickets), Rotterdam (Rotown, 04.02, info & tickets) en Brussel (Beursschouwburg, 05.02, info & tickets).

Disappears website

Album verdeeld door Kranky