Franz Ferdinand – Right Thoughts, Right Words, Right Action: Het originele recept, met één ander ingrediënt

door Jason Callewaert

Aan iedereen die het nog niet weet: Franz Ferdinand is terug. De Schotten die met hun titelloze debuut de dansbare gitaarmuziek heruitvonden speelden enkele weken geleden nog op het hoofdpodium van Pukkelpop. Die performance eindigde in veel reviews in de top 3 van beste optredens van het festival. Deze recensent moest echter een moeilijke knoop doorhakken en besloot een stukje van Amenra mee te pikken om vervolgens een goede plaats te bemachtigen in de Club waar HAIM later die avond zou optreden. Wij hoorden het materiaal van ‘Right Thoughts, Right Words, Right Action’ dus voor het eerst in de studioversies.

Franz_Ferdinand_-_Right_Thoughts_Right_Words_Right_Action-cover

Vier jaar en een half hebben de fans op deze vierde langspeler moeten wachten. Vier jaar van bang afwachten wat Franz Ferdinand ons dit keer zou voorschotelen. Zouden ze de gitaren nog steeds aan de haak laten hangen hebben zoals op hun vorige plaat ‘Tonight: Franz Ferdinand’, die vooral gebaseerd was op het gebruik van synthesizers? Of keerden ze terug naar hun roots van opzwepende en dansbare popmuziek met catchy gitaarriffs? Het blijkt een beetje van beide te zijn. In eerste instantie klinkt ‘Right Thoughts, Right Words, Right Action’ als wat de opvolger van het debuut had moeten zijn in plaats van het flauwe afkooksel dat we met ‘You Could Have It So Much Better’ gekregen hadden. Maar na een tijdje valt op dat ook de elektronica van ‘Tonight: Franz Ferdinand’ pertinent, zij het iets subtieler, aanwezig is. Iets waar je ons geen seconde over hoort klagen.

Dat recept is al volop aanwezig in de titelsong ‘Right Action’: met de discobeat en de dansbare gitaren worden we meteen naar het ‘Take Me Out’-tijdperk terug geslingerd, al duikt er hier en daar toch een synthlijntje op. ‘Evil Eye’gaat van start met een oerschreeuw van jewelste en roept iedere ziel die het aanhoort op om met z’n booty the shaken. De zware reverb op de vocals van Alex Kapranos en de sfeer van dit nummer doen ons dan weer meteen terugdenken aan die zwaar onderschatte derde plaat. En vanaf ‘Love Illumination’ is de trend duidelijk: Franz Ferdinand grijpt terug naar hun originele recept, maar verandert één ingrediënt: de lead gitaar wordt op veel plaatsen vervangen door een synth.

‘Fresh Strawberries’ is waarschijnlijk het dichtste dat Franz Ferdinand bij een ballad in de buurt kan komen. De intentie is er in elk geval, maar al gauw verliest het viertal zich terug in hun eeuwige enthousiasme om de meute te laten dansen. We herinneren ons trouwens dat Kapranos ooit eens zei dat meisjes niet houden van gitaarsolo’s en dus vinden we het trademark van de gitaarmuziek ook op dit album niet terug. Het sixties aanvoelende ‘Treason! Animals.’ is met zijn harde ritmegitaar dan weer eerder een on-Franz Ferdinand-iaanse song. Dat wordt echter gecounterd met een leuk baslijntje.

‘The Universe Expanded’ is het langste nummer op een korte plaat. De groep heeft nooit lange schijven gemaakt. Dat het vier jaar geduurd heeft om zo’n 35 minuten bij elkaar te schrijven, vinden we desalniettemin wat bizar. De song zelf is dreigend en elektronisch en had zo op ‘Tonight: Franz Ferdinand’ kunnen staan. Het barst van de spanning en er wordt traag opgebouwd, helaas leidt het nergens naar toe. Dit had het potentieel van ‘Lucid Dreams’, al komt het er, in de studioversie tenminste, helemaal niet uit. Afsluiten wordt gedaan met ‘Goodbye Lovers & Friends’ waarin Kapranos zich nog even van z’n grappigste kant laat zien wanneer hij opent met “don’t play pop music, you know I hate pop music”. De titel verklapt het al, maar ook dankzij de lyrics is dit een perfecte afsluiter. We zien het al voor ons, hoe de frontman na anderhalf uur in een stomende concertzaal de bezwete massa tijdens het refrein een laatste keer “it’s so sad to leave you” toezingt om dan met ‘but this really is the end’ een ongetwijfeld geweldig concert af te sluiten.

In de eerste zin van deze recensie zeiden we het al: Franz Ferdinand is terug. Niet alleen fysiek, maar ook muzikaal. Met ‘Right Thoughts, Right Words, Right Action’ leveren ze tien songs af waarvan er minstens zeven potentiële singles zijn.  De elementen die hun groot gemaakt hebben worden terug omarmd en aangevuld met wat ze uit hun affaire met de elektronica geleerd hebben.  Wie nooit van Franz Ferdinand heeft gehouden, kan zich de moeite besparen en dit werk aan zich laten voorbij gaan. De fans beginnen best alvast de lyrics te oefenen voor wanneer die zaaltournee aangekondigd wordt die wellicht begin volgend jaar zal doorgaan. En onze kop eraf als ze volgende zomer Rock Werchter niet op z’n kop zullen zetten. Één ding is zeker: dit keer zullen we er wel bij zijn.

Franz Ferdinand website

Verdeeld door V2