Rosalía maakt furore met het waanzinnig turbulente ‘MOTOMAMI’

door Yannick Verhasselt

Een album gecentreerd rond moto’s en het dragen van een helm met kattenoren was niet bepaald wat we hadden geanticipeerd toen Rosalía in november van vorig jaar haar volgende project aan ons voorstelde via de in graffiti gespoten titel van de plaat en een eerste reeks promofoto’s op Instagram. Het tegendeel kon echter niet minder dan waar zijn. ‘MOTOMAMI’ toont haar langs haar meest persoonlijke kant tot dusver waarbij ze perreo en experimentele dembow verbindt met flamenco, bachata en barokke pop tot industrial. Die genremesh lijkt bijzonder veel om in een album te stoppen. Toch slaagt La Rosalía er op een buitengewone manier in om alles aan elkaar te lijmen.

Wie echter in dit project duikt met dezelfde manier waarop ‘Los ángeles’ en ‘El mal querer’ aan elkaar werden gemixt, komt bedrogen uit. ‘MOTOMAMI’, opgedragen aan haar moeder die haar toen ze klein was zelf op een moto van en naar school bracht, toont een Rosalía die niet op haar mondje is gevallen toen ze de wereld overnam in 2018. Het album is een tour de force dat ze zelf omschrijft als eentje dat haar leven reflecteert, in al z’n ups en downs. Waar ze op haar debuut nog respect betuigde aan haar leerschool in flamenco en met ‘El mal querer’ een conceptalbum dropte op basis van een middeleeuwse novelle over een relatie die gedoemd is om te mislukken, is ze op ‘MOTOMAMI’ haar ongebreidelde, soms explosieve zelve.

Dat vertaalt zich zowel in de nummers op de plaat zoals ‘Candy’, ‘Bizcochito’ of ‘CUUUUuuuuuute’ waar perreo je via club-invloeden je om de oren slaat die van iemand als Tayhana hadden kunnen komen. Daarnaast heb je een nummer als ‘Chicken teriyaki’ waaruit blijkt dat het niet altijd zo serieus moet zijn. Rosalía scrollt als vele andere tieners en twintigers ook gewoon op TikTok en haalt er inspiratie uit. De dansroutine in de videoclip is bovendien perfect materiaal om viraal te gaan. Al was dat vast ook de bedoeling, evenals dit hilarische filmpje.

Maar de Spaanse haalt niet enkel haar ingevingen uit memes of het Zuid-Amerikaanse nachtleven. Net zoals op ‘El mal querer’ haalt ze in nummers als ‘Bulerías’, ‘Hentai’ of ‘G3 N15’ die doordringende folk- en flamenco aan en stopt ze die in een modern jasje. Het is hier, en dat hoeft gezien haar eerdere output niet te verbazen, waar ze echt in uitstraalt. Toch telt de som der delen van het album meer dan wat je on face value zou verwachten van dermate turbulente plaat. Deze 42 minuten durende brok energie én emotie schakerend tussen al die invloeden en genres is Rosalía.

Toch passeert haar frivole manier van genrebending niet zonder enige vorm van kritiek. In het verleden kreeg ze die al, omdat flamenco een strikt Zuidelijke traditie is, terwijl Rosalía een Catalaanse is. Ook op ‘MOTOMAMI’ zijn de dembows even aanwezig als flamenco. En nu dus ook bachata op de smash hit ‘La fama’ met The Weeknd. Het nummer is jammer genoeg de grootste dud op het album. Net zoals J Balvin is Rosalía voor vele Latino’s een problematisch figuur omdat de Afro-Caraïbische oorsprong van de beats die ze gebruikt schijnbaar compleet wordt gewhitewasht. De wonden van de jarenlange exploitatie, racisme en haat volgend uit de kolonisering van vele Zuid-Amerikaanse landen doet door verschillende witte artiesten die terug open rijten.

De manier waarop Rosalía hiermee omgaat is echter steeds vanuit een bepaalde authentieke, erende houding en minder vanuit pure commercialisering. Hoewel ‘La fama’ daar aan doet twijfelen. Haar liefde voor en de scholing die ze omtrent flamenco genoot, ligt daarom als een bijna natuurlijk verlengde van haar kunst evenals de reggaeton waar ze als kind mee opgroeide. Op ‘MOTOMAMI’ doet ze er dan ook bijna alles aan om die culturen te eren. Zo passeren de name drops en knap uitgedokterde referenties in sommige nummers aan de lopende band.

In andere, zoals ‘SAOKO’, samplet ze de in 2004 uitgebrachte banger ‘Saoco‘ van Daddy Yankee en Wisin. Op ‘Bulerías’ bedankt ze bijna direct haar belangrijkste wijsgeren; “Yo soy muy mía / Que Dios bendiga a Pastori y Mercé / A la Lil’ Kim, a Tego y a M.I.A.“. Het is niet moeilijk om te geloven hoe ze dit allemaal klaar speelt. Het is namelijk volledig haar wereld.

Hoewel haar derde album een rollercoaster van emoties, tempo’s en beats is, pást dit desondanks wel binnen het concept van het album. ‘MOTOMAMI’ is een frame van een jonge Spaanse vrouw die zich onder de vleugels van een big bussiness-label deal en de wereld aan haar voeten, bevrijd voelt om éindelijk te tonen wie de échte Rosalía is. Ongegeneerd, onconventioneel en gelaagd en beïnvloed door Spaanse als Zuid- Amerikaanse en Caraïbische cultuur. Het mag dan ook niet wereldschokkend zijn dat ze net voor dít album naakt poseerde.