The National levert een ontroerende klassieker af met ‘I am easy to find’

door Kevin Bruggeman

Het moet bij The National zijn zoals met een schoolrapport van je eigen kinderen: telkens opnieuw die vrees dat het deze keer misloopt. Dat de recessie zich zal inzetten. Dat de invloed van slechte vrienden het haalt op de genetische voorsprong.

Ten opzichte van andere bands heeft The National natuurlijk een belachelijk groot surplus aan talent. Dat leverde al zeven knappe platen op, waarbij vooral ieder album sinds het legendarische ‘Boxer’ uit 2007 niet minder dan ‘plaat van het jaar’ was. Zonder het recept wezenlijk te veranderen was iedere nieuwe worp uniek in de bands oeuvre. ‘Boxer’ was de meest melancholische, ‘High violet’ de meest ambitieuze, ‘Trouble will find me’ de meest verfijnde en ‘Sleep well beast’ de meest experimentele. Toch bleef met elke nieuwe plaat de schrik dat het lijstje adjectieven op zou geraken en we van een herhalingsoefening zouden moeten spreken.

Die vrees werd enigszins bewaarheid in de vooruitgeschoven nummers. ‘You had your soul with you’ bevat die kenmerkende, overstuurde drumpartijen eigen aan The National, maar is ondanks de fraaie zangpartij van gewezen Bowie-bassiste Gail Ann Dorsey niet de groeps beste nummer in die soort. ‘Light years’ is zonder meer een mooie pianoballad, maar wie parels als ‘Ada’ en ‘Pink rabbits’ op zijn palmares heeft staan kan beter dan dit.

Is dit het moment dat de metaalmoeheid definitief toeslaat bij The National? Is The National echt niets meer dan ziedende drums in zinderende postpunk, afgewisseld met melancholische ballads, steevast gedragen door de zalvende bariton van Matt Berninger?

Absoluut niet, zo blijkt wanneer de plaat ruim boven het uur afklokt. Zelden heeft The National zo ambitieus geklonken als op ‘I am easy to find’. Niet in het minst omdat Berninger zijn eigen stem meer dan eens in de schaduw zet van andere stemmen (Gail Ann Dorsey in de single en het verbluffend pakkende ‘Hey Rosie’, Lisa Hannigan in ‘The pull of you’ en ‘So far so fast’, Kate Stables in het titelnummer en Mina Tindle in het ronduit prachtige duet ‘Oblivions’). Het bezorgt de hele plaat een compleet andere sfeer dan we gewend zijn van The National.

Het gebruik van blazers, piano, koortjes (van The Brooklyn Youth Chorus) en verschillende stemmen in combinatie met Berningers bariton en Bryan Devendorfs kenmerkende drumspel werkt bevreemdend, overweldigend en vaak hartverscheurend. Bovendien zit elk nummer vol details waardoor dit in één klap de meest afwisselende en verrassende National is geworden. Tussen de wat flauwe opener en het lichtjes teleurstellende ‘Light years’ bevinden zich niets dan absolute hoogtepunten. De tomeloze energie van ‘Boxer’ is ver weg – ‘I am easy to find’ is even bezadigd als ontroerend en meeslepend. De elektronische experimenten van de voorganger beperken zich tot wat gepruttel in ‘Hairpin turns’ en af en toe een elektronische drumpartij, maar zijn absoluut niet nodig om een ander geluid te verkrijgen. The National mikt niet langer op Vorst Nationaal, maar kan gedijen in de Koningin Elisabethzaal. Zie het tragisch slepende ‘So far so fast’ of de gospel van ‘Dust swirls in strange light’ met zijn semi-klassieke outro.

Het zou ons te ver leiden de loftrompet te spelen over ieder individueel nummer. We durven niet luidop zeggen dat Nick Cave naar de kroon gestoken wordt in het zeven minuten durende ‘Not in Kansas’. We zullen nooit luidop uitspreken dat ‘Hey Rosie’ onze traanklieren bewerkte zoals enkel dat ex-lief wist te doen toen ze het uitmaakte. We zullen nog veel tegengesproken worden als we vinden dat live-favoriet ‘Rylan’ niet hoeft onder te doen voor het beste op ‘Boxer’, maar we zullen eeuwig overtuigd blijven van ons eigen gelijk. En we corrigeren onszelf niet graag, maar na al dit moois is ‘Light years’ eenvoudigweg de perfecte afsluiter.

‘I am easy to find’ begeleidt een kortfilm van Mike Mills met actrice Alicia Vikander, maar is zoveel meer dan een soundtrack. ‘I am easy to find’ is een plaat voor de eeuwigheid en een zeldzame keer dat grenzeloze ambitie zich vertaalt in meesterlijke perfectie.

The National sluit zowel op vrijdag 16 augustus als op zondag 18 augustus Pukkelpop af.