We kunnen er officieel mee ophouden ’s werelds grootste enige “prison jazz”-sensatie te beschouwen als veredeld soloproject. Julian Casablancas + The Voidz heet voortaan gewoon The Voidz en boetseert op ‘Virtue’ gretig verder aan een volledig eigen sound. Natuurlijk blijven er momenten waarop de Strokes-frontman zich zelfs achter de meest overdreven autotune niet weet te verstoppen. Het is maar moeilijk in te beelden dat iemand anders dan Casablancas, “Murder in the name of national security,” of, “Get up in the mornin’, it just hurts,” zo aantrekkelijk had doen kunnen klinken. Wie echter zonder meer op zoek is naar The Strokes 1.2, moeten we vriendelijk doorverwijzen naar Albert Hammond Jr.

Het overheersend gevoel op ‘Virtue’ is er eentje van politiek engagement uit pure noodzaak. ‘Leave it in my dreamz’, ‘Wink’ en ‘Lazy boy’ hadden tien jaar geleden nog zomerhitjes kunnen zijn, als ze tegelijkertijd niet ondermijnd werden door dissonante gitaren en smerige productie. Het lijkt nog moeilijk of zelfs onverantwoord te zonnebaden wanneer er wrakstukken van vloten aanspoelen en de enige voorhanden strandlectuur een ontluisterende studie over de wapenhandel is. Achter de nummers die het escapisme helemaal opgeven (‘Pyramid of bones,’ ‘Black hole’) sluimert er meestal een kitscherig dystopische toon; alsof grimmige en ronduit lelijke ‘80s sci-fi de meest toepasselijke stijl is voor het huidige klimaat. De combinatie van digitaal bewerkte vocalen en analoge oversturing geeft bijvoorbeeld goed de sfeer weer van technologisch vernuft en moreel verval zoals we dat kennen uit cyberpunk. Extra punten verdienen The Voidz voor niet toe te geven aan esthetische fetisjisering à la synthwave: ‘Virtue’ blijft consequent meer ‘Escape from New York’ dan ‘Blade Runner 2049.’

Toch is het album heel wat toegankelijker en samenhangender dan voorganger ‘Tyranny’, wat niet altijd een goede zaak is. Een hoek af is immers zelden echt een gebrek. Zo blijft ‘QYURRYUS’ toepasselijk het meest curieuze maar ook veruit het meest interessante nummer van de plaat. De band lapt de regels der goede smaak aan zijn laars en brengt een even bizarre als om-de-een-of-andere-reden-meeslepende pastiche van cheesy synthpop, hard rock, r&b en Arabische zang. Hoewel andere nummers zoals ‘ALieNNatioN’ er misschien beter in slagen de veelheid aan invloeden tot een logisch geheel te verwerken, klinken Casablancas & Co. daar zelden zo excentriek als ze de indruk geven te willen zijn. Het helpt bovendien niet dat de maatschappijkritische zinnetjes – die soms in meerdere nummers herhaald worden – elke keer als je ze hoort banaler klinken (“Lies are simple, truth is complex!”).

Zo is ‘Virtue’ uiteindelijk een plaat geworden die ondanks een handjevol ijzersterke nummers haar beloftes nooit helemaal waarmaakt. Liefhebbers van ‘Tyranny’ en het elf minuten lange nummer ‘Human sadness’ vinden de opvolger misschien wat braafjes, terwijl terloopse fans van The Strokes mogelijks stevig moeten fronsen bij de chaotische momenten. The Voidz hebben zichzelf vooral de das omgedaan door zich als radicalen voor te doen op hetzelfde moment dat de muziek hoorbaar gecompromitteerd wordt. Als lichtjes gestoorde experimentele rockplaat is er op ‘Virtue’ immers weinig aan te merken.