Header image

Indiestyle luistert: Gorillaz

door Mattias Goossens

Naarmate de lockdown vordert, krimpt het lijstje met nuttige bezigheden. Daarom willen we jullie graag aansporen om jullie tijd nuttig te besteden, en wel door te luisteren naar volledige discografieën van artiesten waar je niet helemaal mee vertrouwd bent. Dat doen we onder de noemer ‘Indiestyle luistert’. Zelf zin om aan deze reeks mee te werken? Neem hier een kijkje en mail de artiesten die je wil ontdekken door naar info@indiestyle.be. Hier vind je een overzicht met alle luisterdagboeken.

Benieuwd of 2-D, Noodle, Russel Hobbs en Murdoc Niccals even hard door de lockdown getroffen zijn als hun creatieve vrienden Damon Albarn en Jamie Hewlett. Als Gorillaz spreken ze in ieder geval tot de verbeelding en waren ze de afgelopen twintig jaar verantwoordelijk voor enkele ongelooflijk aanstekelijke hits en boeiende samenwerkingen. Tijd voor twee leken Bram Somers en Quinten Jacobs om te luisteren wat voor moois er nog in die discografie verscholen zit.

Hoe goed ken je de band?

Gorillaz? Dat eclectische virtuele project van Damon Albarn met cartooneske clips?  Ik was nog maar twaalf jaar oud en kende uiteraard al woorden als eclectisch en cartooneske. Niet dus. Ik hoorde echter als prille tiener ‘Clint Eastwood’ en was meteen verkocht. De mysterieuze waas rond de band maakte het alleen maar beter. Het duurde zelfs een hele tijd vooraleer ik doorhad dat Damon ook de zanger was van Blur (ja, die van scoutsfuifhit ‘Song 2’). Meer nog, ‘Clint Eastwood’ was de derde single die ik ooit kocht (over de eerste twee praat ik liever niet). Ik had echter de aandachtsspanne van een tiener en verloor de band al snel uit het oog. Tot ze in 2005 ‘Feel good inc.’ losten. “Weer zo’n schijf, wat een topband!”, dacht ik. Ik had echter nog steeds de aandachtsspanne van een tiener en verloor de band al snel uit het oog. Dan kwam Quinten Jacobs in 2020 (je weet wel, dat jaar waarin corona uitbrak) met de vraag of ik Gorillaz’ volledige discografie wilde luisteren en bespreken. “Bestaan die nog?” Ja. “Hebben die meer dan drie platen uitgebracht?” Ja. “Vooruit dan maar!” Ik heb nu de aandachtsspanne van een dertiger. Hopelijk lukt het mij. (Bram)

Weinig. Zoals iedereen ken ik de hits van Gorillaz wel en ook het visuele concept achter de band was mij bekend, maar een idee van hun discografie had ik niet echt. Toen ik ze zag op Rock Werchter een jaar of twee geleden was ik dan ook niet helemaal overtuigd. Veel pretentie, veel creativiteit ook wel, maar iets te veel ‘cool’ en iets te weinig gedrevenheid. Benieuwd of dat gaat veranderen. (Quinten)

Gorillaz (2001)

Beginnen doe ik met het zelfgetitelde debuut. Benieuwd, want buiten ‘Clint Eastwood’ (de single die ik op mijn twaalf kocht) ken ik er geen enkel nummer van. Het valt me meteen op dat de typerende stem van Damon Albarn je al snel doet twijfelen naar welk van zijn projecten je aan het luisteren bent. Vanaf ‘Tomorrow comes today’ was ik zeker. Dit was Gorillaz zoals het jarenlang in mijn hoofd zat: trage beats en melodicalijnen. GEIL.  ‘New genius (Brother)’ gooit me vervolgens nog verder terug in de tijd en doet me meteen terugdenken aan de triphop van Sneaker Pimps. Verdomd leuke throwback. Ik zit inmiddels negen nummers ver en begin te denken dat het Damon allemaal niets én veel tegelijk kon schelen.  Doe waar je zin in hebt, wijk af van elke norm, maar doe het goed! Het weze een adagium voor elke muzikant. Het mag trouwens zeker zijn dat dit album negentien jaar later nog steeds relevant is: het geheel klinkt als het eindproduct van iemand die maandenlang opgesloten zit in een kleine ruimte met niets anders dan een hoop instrumenten en een opnamecomputer. ‘Punk’ is het Blur-nummer dat Damon nooit mocht uitbrengen terwijl ‘Double bass’ de vreemde trip is na het eten van een pizza die al twee weken te lang in je koelkast staat. Wacht, ik ken nog een nummer van de plaat: ’19-2000′! Ze zingen “shoeshine”, niet “sunshine“, domme tiener die je was! Mijn conclusie: vijftien nummers lang zit je in de speeltuin met Albarn. Ikzelf vind de schommel en de wip leuk, maar dwing me niet op het molentje dat de coole jongens veel te snel laten draaien. (Bram)

Gemengde gevoelens over het debuut van Gorillaz. Enerzijds vind ik de nonchalance van Damon Albarn wel easy, maar anderzijds stoot het mij ook wat af. Nooit klinkt het geheel echt overtuigend, passioneel of gedreven. Het klinkt eerder wat pretentieus, zowat à la “kijk is wat ik uit mijn losse pols schud”. Jammer, want het album is leuk en inventief geproducet. Er staan op zich wel echt een paar hele sterke nummers op ook (‘19-2000’, ‘Rock the house’). Jammer van de ‘refix’ van ‘Clint Eastwood’ aan het einde, echt kut. (Quinten)

Demon days (2005)

Ik ben benieuwd. Toen ik indertijd ‘Feel good inc.’ hoorde, ontdekte ik ook ‘Dirty Harry’, ‘El mañana’ en ‘DARE’. Vier nummers die lang deel uitmaakten van mijn persoonlijke canon. Vreemd genoeg heb ik nooit de tijd genomen om het volledige album te luisteren. Tot nu. ‘Last livings souls’ klinkt alvast veelbelovend en bouwt voort op de betere nummers van de eerste plaat. Dan komt ‘Kids with guns’, een nummer dat al eeuwen lijkt te bestaan. Eentje dat geschreven moést worden. Ik wil namelijk niet leven in een wereld waar die eenvoudige maar o zo lekkere baslijn niet bestaat. Het is me nu al duidelijk: we zitten nog altijd in de speeltuin, maar dan in eentje voor volwassenen. Het jaar dat ‘Demon days’ uitkwam ging ik voor het eerst naar een groot festival (speeltuin voor volwassenen you say?). Wel, dit is de band die ik had willen horen bij zonsondergang met een frisse pint in mijn toen nog minderjarige hand. Eén ding: ‘Dirty Harry’, ‘Feel good inc.’ en ‘El mañana’ kunnen samen een volledige plaat rechthouden, al bleek dat in dit geval niet eens nodig. Ik ben danig onder de indruk van de verfrissende sound van ‘Demon days’. Daar waar Albarn en co. op ‘Gorillaz’ hun spreekwoordelijke (soms niet al te verse) ei nog kwijt moesten, is deze opvolger de perfect bereide omelet. Ze vinden hun sound, duwen met al hun macht tegen de grenzen ervan en leveren zonder meer een topplaat af. (Bram)

Het begin van het album brengt echt een wow-gevoel teweeg. Wat een zalige flow, heerlijke productie, goeie nummers. Dat gevoel deemstert wel wat weg na een tijdje en zo is het album uiteindelijk gewoon ‘goed’ en niet geweldig. Het kinderkoor in ‘Dirty Harry’  is zeer matig, maar ‘Kids with guns’ is wel een héle dikke schijf. (Quinten)

Plastic beach (2010)

Op naar ‘Plastic beach’, een plaat die ik niet eens heb weten uitkomen. Als ik snel kijk naar wie er allemaal aan heeft meegewerkt, verwacht ik – intussen naar goede gewoonte – een prettig gestoord zootje ongeregeld. Een intro die overgaat in het eerste nummer? Altijd fijn. Snoop Dogg die de eerste woorden laat vallen? Nooit fijn. Mr. Dogg kan in mijn ogen een nummer even snel om zeep helpen als ik mijne nieuwe carrière als muziekrecensent dankzij zulke ongenuanceerde meningen. Als ik vervolgens ‘Rhinestone eyes’ hoor, neig ik al snel te denken ik Albarn liever ‘alleen’ aan het werk hoor. We keren even terug naar de oude Gorillaz, al wordt dat niveau voorlopig niet gehaald. Het is wachten op het heerlijk sarcastische ‘Superfast jellyfish’ en het sfeervolle ‘Empire ants’ vooraleer ik iets begin te voelen voor de collabs op deze plaat, maar ik blijf wachten op een nummer dat me wegblaast, al is het maar voor even. Noch Mark E. Smith, noch Lou Reed slagen hier in. Damon zelf kan het wel. ‘On melancholy hill’ tilt in al zijn eenvoud de plaat naar een hoger niveau. Who cares dat het niet meer dan een catchy melodie en vier typische popakkoorden zijn? Hoewel het einde van de plaat nog enkele lichtpunten bevat, moet ik concluderend stellen dat de combinatie van artiesten op ‘Plastic beach’ soms even hard met de haren getrokken lijkt als een Belgische federale regering (al werkt dat soms natuurlijk wel). (Bram)

‘Plastic beach’ is beter dan zijn twee voorgangers. Zeker het begin rolt (opnieuw) goed, maar net zoals op ‘Demon days’ daalt mijn receptiviteit voor de plaat wat daarna. De eclectische mix tussen onder andere klassieke rock en hiphop op dit album ligt me wel en ook de meeste features (heel talrijk) zijn heel cool. Buiten die met Lou Reed, die is slecht. (Quinten)

The fall (2010)

‘The fall’, nog een plaat die ik niet heb weten uitkomen. Wat deed ik eigenlijk in 2010? Een blik in mijn fotoarchief verraadt dat ik met alles behalve muziek bezig was. Terwijl ik door die tien jaar oude foto’s ga, springt ‘Revolving doors’ op. De eenvoud in de akoestische gitaar, drumcomputer en synthesizer doen denken aan al waar Gorillaz goed in is. Hoewel het daardoor een sterk nummer is, heb ik na één luisterbeurt de woorden “revolving” en “doors” genoeg gehoord voor een tijd. ‘Hillbilly man’ brengt me vervolgens volledig tot rust tot ik na een minuut opkijk door de beats en Damons stem die rauwer klinkt dan anders. “Cool”, denk ik, terwijl ik rustig verder kijk naar mijn foto’s. “Die drumcomputer begint nu wel heel mak te klinken”, is het volgende dat ik denk als ik halverwege Detroit zit. De synthesizer doet me deze keer denken aan het betere Audio Bullys-nummer, maar ook daar bleef het spijtig genoeg bij. Intussen begin ik het moeilijk te krijgen om mijn volledige aandacht bij de plaat te houden waardoor ik afdwaal naar het internet. Daar leer ik dat de plaat bijna volledig op een iPad gemaakt werd. Dat verklaart veel. Ik zit niet meer in de speeltuin met Albarn. Ik zit met hem in de wachtzaal van een tandarts en er zijn enkel een telraam en twee jaar oude Flairs beschikbaar.  Damon bewijst dat hij zelfs daaruit iets kwaliteitsvol kan puren, maar het blijkt niet makkelijk. Het is dan ook enkel Amarillo dat nog een snaar weet te raken. De plaat moddert iets te lang aan en weet zelden uit te blinken. Een gemiste kans. (Bram)

Deze plaat is een pak slechter dan de gelijknamige band. Ik hoor vooral veel bliepjes en spitsvondigheden en weinig goeie nummers. Het lijkt wel één rijk arrangement van een (slecht) idee. De volgorde van belangrijkheid zou omgekeerd moeten zijn. Een plaat vol niemendalletjes dus en na verloop van tijd ergeren ook de soul-achtige stukken (‘Bobby in Phoenix’) mij mateloos. Slechtste album van Gorillaz tot nu toe. (Quinten)

Humanz (2017)

Een nieuwe plaat na zeven jaar niets uitgebracht te hebben, opnieuw met een hele hoop artiesten. Gaan we terug de speeltuin in? Vince Staples doet met mij het omgekeerde van Snoop Dogg. Ik laat me opnieuw van mijn meest partijdige kant zien en doop ‘Ascension’ tot ideale openingstrack. ‘Humanz’ slaagt er veel beter in mijn aandacht te houden dan ‘The fall’. ‘Strobelite’ is leuk en dansbaar, terwijl Gorillaz op ‘Saturnz barz’ en ‘Momentz’ wéér nieuwe deuren opentrekken. Als ik dan even heel streng ben vind ik de nummers vernieuwend maar niet baanbrekend. Zo blijft het tot ik aan ‘Andromeda’ kom. De sfeer van het nummer, maar vooral de synths waarover Albarn zo meester is samen met de passage van DRAM maken dit tot het (voorlopig) beste nummer van de plaat. Die eerste plaats mag ‘Andromeda’ gerust delen met ‘Busted and blue’. Een melodisch en melancholische Albarn lijkt hier heel even terug te keren naar de roots en doet dat met overtuiging.
Is er nog plaats op het schavot? Zet ‘Carnival’ er maar bij. Fuck it, ‘Let me out’ mag er ook bij! De plaat is van een hoog niveau en consistent. Ik heb geen enkele grote hit gehoord, enkel veel enorm goede nummers. De plaat verveelt niet en klinkt keer op keer vernieuwend.
Hoewel ze amper te vergelijken vallen, wordt in mijn ogen het niveau van ‘Demon days’ opnieuw gehaald. (Bram)

Op ‘Humanz’ val ik wel voor de uitstekende en gedetailleerde productie, iets dat me bij bijna alle platen van Gorillaz wel kan bekoren. Damon Albarn lijkt op dit album die productie nog te perfectioneren, al is de kwaliteit van de nummers erg wisselend. Nummers als ‘Andromeda’ en ‘She’s my collar’ met Kali Uchis zijn heel cool, maar van de laatste 8 nummers (op 26 want op Spotify staat enkel de ‘Deluxe’ editie van het album) blijft er geen enkel echt hangen. Zeer wisselende indruk dus. (Quinten)

The now now (2018)

Eindelijk nog eens een album dat ik wel heb weten uitkomen! Het is evenwel enkel ‘Humility’ dat regelmatig passeerde in mijn playlist. Een topnummer dat voor mij het beste van Gorrilaz opnieuw naar boven haalt: een catchy beat, vrolijke synths en een geslaagde collab met George Benson. ‘Tranz’ bouwt hierop verder (Damons passie om woorden op een ‘z’ te laten eindigen duurt blijkbaar voort in 2018), al voelt het meteen wat meer rommelig aan. Arpeggio’s niet laten klinken als iemand die ze voor het eerst ontdekt, is dan ook een kunst op zich denk ik. Ik doe mijn best, maar ondanks de heerlijke vibe van Hollywood zijn het in dit geval de vocals van Jamie Principle die het nummer de das om doen. Om weg te komen met zinnen als “Where the beautiful people at?“, “Beautiful people clap your hands” en “She’s so seductive“, moet de ironie in mijn ogen van een nummer afspatten OF je heet Sean Paul en je meent het (ril). Dat wil wel zeggen dat Snoop Dogg in dit geval wel goed klinkt! Daar, ik heb het gezegd. Waar dit album voorlopig met brio in slaagt, is de nummers vlot aan elkaar rijgen. Het duurt tot ‘Idaho’ voor mijn Gorrilazvermoeidheid toeslaat. Een overdosis Damon Albarn lijkt dus mogelijk.  Alsof hij me gehoord heeft, houdt hij wel z’n muil in ‘Lake Zurich’, op dat moment een heel welgekomen verademing. Het is misschien die vermoeidheid, maar het geheel begint na verloop van tijd redelijk formulaïsch te klinken. Ik mis de uitspringers. Ik mis de akoestische intro’s. Ik mis de Blur-achtige nummers. Souk Eye klinkt verdomd leuk, maar lijkt dan weer synths te gaan lenen zijn bij Moloko. ‘The now now’ opent goed, sluit goed af en als wat er tussenzit is best ok, maar dat kan je ook van Star Wars zeggen. Na een tijd heb je het gehad. (Bram)

Coole afsluiter van de Gorillaz discografie, hoewel ik na vijf albums op rij de vintage Damon Albarn-productie toch beu begin te raken. Opnieuw ben ik het begin wel mee, maar geraakt Gorillaz me na een tijdje toch weer kwijt. Enkel bij FIFA 19-song ‘Sorcererz’ gaat mijn hart even sneller slaan, al komt dat vermoedelijk door de nostalgie naar mijn talloze treffers met Mauro Icardi op het voetbalsnel. Degelijk album, maar niet echt spectaculair. (Quinten)

Conclusie

Ik geef toe, zelfs met de aandachtsspanne van een dertiger was dit moeilijk voor mij. Had ik maar elk album geluisterd op het moment dat het uitkwam, dan kon ik ze allemaal volledig naar waarde schatten. Het lijkt alsof ik blijven hangen ben in de “oude” Gorillaz, waardoor ik het nieuwe werk moeilijker kon appreciëren. Jammer. Stonden al in mijn playlist: ‘Humility’, ‘Feel good inc.’, ‘El mañana’, ‘DARE’ en ‘Clint Eastwood’. Toegevoegd aan mijn playlist: ‘On melancholy hill’, ‘Dirty Harry’, ‘Kids with guns’ en ‘Tomorrow comes today’. (Bram)

Over het algemeen vond ik het wel aangenaam om me te verdiepen in de discografie van Gorillaz. Ik merkte alleen dat ik altijd slechts een nummer of vier/vijf echt mee was in hun albums, en daarna een beetje het wel gezien had met de productionele vernuftigheden van Damon Albarn. Daarenboven stoorde ik me een beetje aan de pretentieuze ‘cool’ die over de albums hangt (zeker over de eerste 2). Wel een paar hele dikke schijven ontdekt en die dankbaar aan mijn playlists toegevoegd. (Quinten)