Header image

Sohnarr over het belang van uitzicht: “Je kan mij echt niet in een donker kot steken om muziek te maken”

door Frederik Laurens

Patricia Vanneste trok voor ‘Coral dusk’, haar debuut als Sohnarr, anderhalve maand alleen door Zweden en Noorwegen. De opnames van op die reis zouden normaal als demo’s gebruikt worden voor het album, maar de oprechtheid en de spontane kwaliteit die erin zat wilde ze niet proberen nabootsen in de studio. Daardoor krijg je bij het beluisteren van ‘Coral dusk’ het gevoel dat je dezelfde vergezichten aanschouwt die zij zag bij het opnemen ervan.

“Ik heb heel bewust voor Noorwegen en Zweden gekozen. De uitgestrektheid van de landschappen daar is iets wat mij aantrekt. Zodra je wat verder van je slaapplaats afdwaalt ben je vrijwel zeker dat je niemand gaat tegenkomen. Op de top van een berg staan en overal rondom je niets anders dan natuur zien is iets dat echt overweldigend kan aanvoelen. Moest ik het in mijn achtertuin kunnen ervaren was ik misschien niet naar daar vertrokken. Hoewel, als je ergens dicht bij huis bent blijf je bereikbaar en word ik te veel in de rol van het alledaagse leven getrokken. Daar wou ik net weg van. Op reis is alles nieuw en in dat nieuwe kan je jezelf heruitvinden. Je hoeft jezelf niet mee te nemen, wat ergens helpt om te vergeten wat je allemaal voorstelt. Het was voor mij de enige manier om tot de bron te duiken van wat ik gemaakt heb. Vroeger ben ik ook al een aantal keer naar de Ardennen en de Vlaamse Ardennen geweest om er muziek te gaan maken. Toen heb ik echter de ‘fout’ gemaakt om terug te keren naar een plek. Het feit dat ik daar al herinneringen had gemaakt zorgde ervoor dat ik niet van nul kon starten, er was iets dat mij blokkeerde. Het is heel moeilijk uit te leggen wat dat is omdat muziek maken voor mij heel intuïtief is. Het is niet iets dat ik zo maar kan aan- en uitzetten.”

Tijdens die tocht van anderhalve maand werd alles dat we op de plaat horen onderweg opgenomen. Iets wat niet altijd het gangbare proces is. “Ik was eigenlijk naar daar gegaan met het idee om demo’s op te nemen voor ‘Coral dusk’. Ik had een viool, altviool, midiklaviertje, computer met geluidskaart en een microfoon mee, meer niet. Mijn idee was om op reis het creatieve proces af te werken maar zodra ik terug thuis was kwam ik er al snel achter dat ik afbreuk zou doen aan die opnames moest ik hier opnieuw beginnen in de studio. Ik zou alles moeten analyseren wat ik gespeeld had, er notities van nemen terwijl ik alles juist intuïtief had opgenomen. Dan boet ik liever een beetje in op technische kwaliteit dan op het gevoel dat ik wou scheppen. Voor mij was het echt iets dat ik daar moest gaan maken, ik zou het hier nooit hebben kunnen recreëren. Ik vraag mij wel al af hoe het gaat zijn om het dan live te spelen. Gaat het nog oprecht kunnen zijn? Tegelijkertijd besef ik ook dat het mag evolueren in iets anders. Het geeft mij rust dat we het live met vier andere mensen zullen spelen die gewoon al omwille van wie ze zijn er hun stempel op zullen drukken. De kracht zit misschien wel net in het feit dat het iets gedeeld wordt, dat we samen ergens inhaken en het evolueert naar iets nieuws.”

Door met Oko Yono en Driftwood te spelen na Balthazar ben ik ook wat kunnen wennen aan het idee om frontvrouw te zijn. Het is iets dat nu comfortabeler aanvoelt, volledig comfortabel is het nog altijd niet

Hoewel het album op die reis werd opgenomen sluimeren de ideeën vaak al wat langer onder het oppervlak. “De ideeën voor dat album zijn er toch wel al een aantal jaar denk ik. Tussen de eerste keer dat je iets voelt en het moment dat de noodzaak zo groot wordt dat je alles laat vallen om eraan te beginnen zit hier toch wel een jaar of vier. Door met Oko Yono en Driftwood te spelen na Balthazar ben ik ook wat kunnen wennen aan het idee om frontvrouw te zijn. Het is iets dat nu comfortabeler aanvoelt, volledig comfortabel is het nog altijd niet (lacht).

‘Coral dusk’ is een heel evocatieve plaat, de muziek begeleidt je als het ware langs de tocht die Vanneste nam. In de plaat zelf zitten er bij elk nummer ook foto’s van waar het opgenomen werd. “Ik ben benieuwd of mensen dezelfde links gaan leggen als ik. Ik weet natuurlijk waar elk nummer ontstaan is dus voor mij heeft het iets weg van een dagboek waarvoor er geen woord moest neergeschreven worden. Voor mij is elk nummer dus sterk gelinkt aan een visueel aspect en ik vraag mij af of dat die overeenkomen met wat de luisteraar ervaart. De naam van de plaat is voor mij bijvoorbeeld heel sterk verbonden met de vegetatie van die landen in de herfst. Het deed mij enorm denken aan koralen die schemerden in de dauw. Het had iets heel magisch en sprookjesachtig. In de plaatsen waar ik bleef slapen zette ik ook altijd een bureau of een tafel tegen het raam omdat een uitzicht cruciaal is voor mij. Je kan mij echt niet in een donker kot steken om muziek te maken, dat werkt niet (lacht).

Een ander thema dat op het album terugkomt is ruimte maken voor jezelf. “Ik denk wel dat ik die ruimte voor mezelf heb gemaakt met dit album en met Sohnarr. Dat is ook een van de redenen waarom ik opgelucht ben nu de plaat uit, ze klopt met wie ik ben. Om het cru te zeggen, als je vroeger Patricia Vanneste googelde kwam je al snel uit bij Balthazar terwijl het nu aan Sohnarr wordt gelinkt. Het voelt meer als iets persoonlijk. Ik heb iets neergezet waar ik mezelf meer in terugvind. Het is een soort van statement naar mezelf toe om dat te durven doen. Tegelijkertijd is het ook een heel kwetsbaar iets, een plaat uit hebben. Er zit geen enkel schild of masker op het album omdat ik in eerste instantie iets voor mezelf aan het maken was waarvan ik voelde dat het eruit moest. Op dat moment was het ook nog niet de bedoeling om die opnames uit te brengen. Door dat wel te doen geef ik mezelf heel erg bloot. Gelukkig heeft dat proces wel lang geduurd, van herfst 2018 tot vandaag, waardoor ik me er wat op heb kunnen voorbereiden.

Het feit dat er geen barrière tussen mezelf en de muziek op het album zit is nog een reden waarom ik er niks meer aan heb willen toevoegen in de studio. Zelfs de schoonheidsfoutjes heb ik erin gelaten. Je zou kunnen zeggen dat dat wat compulsief wordt maar voor mij voelt het heel juist aan. Neem nu het nummer ‘Playing hard to get’. Dat is een lang, misschien zelfs wat langdradig nummer, maar dat komt omdat het voor mij heel hard verbonden is met een moment van frustratie. In Nesset, een locatie waar ik normaal het mooiste uitzicht van heel de reis ging hebben, had ik een losstaand huis gehuurd zonder iemand om me heen.Toen ik er was, was het echter zo mistig dat ik er geen fluit van kon zien tenzij bij een heel zeldzame opklaring. Daar komt die gefrustreerde langdradigheid in het nummer dus ook vandaan. De natuur was wat hard to get aan het spelen en ik zou het fout vinden om dat niet in het nummer te verwerken. Ik snap het ook ergens wel dat als mensen naar het album luisteren ze dat nummer gewoon overslaan (lacht). Waarmee ik gewoon wil aantonen dat het niet mijn bedoeling was om de luisteraar tevreden te stellen maar vooral om voor mezelf iets te maken dat klopte.”

Dat het gevoel je als luisteraar enorm meetrekt op dit album laat zich ook horen in ‘Melomania’ een nummer waarin de viool een naderend onheil lijkt aan te kondigen. “’Melomania’ is een heel raar nummer geworden (lacht). Op zo veel vlakken is het een uitzondering op het album en toch vat het zo veel samen. Oorspronkelijk bestond het maar uit de eerste helft. Normaal schrijf ik mijn teksten altijd achteraf omdat ik de beperking die een tekst soms kan zijn niet wil hebben als ik aan een nummer begin. Ik pak gewoon een micro en begin te zingen. Soms zijn dat woorden die eruit komen en soms fonetische klanken. Pas wanneer ik blij ben met de melodie ga ik er tekst op plakken. Soms is dat een moeilijke puzzel omdat je moet rekening houden met de maat en je wilt dat de inhoud van de tekst overeenkomt met het gevoel dat in het nummer zit. Bij ‘Melomania’, wat eigenlijk ‘liefde voor melodie’ betekent, ben ik omgekeerd te werk gegaan. Ik was al terug onderweg naar huis en vond van mezelf dat ik al vrij goed gewerkt had. Op dat moment was ‘Melomania’ nog maar een schets van een nummer. Op de terugweg moest ik op een bepaald moment een vrij steile helling op om bij mijn volgende overnachting te geraken. ’s Avonds sneeuwde het daar en ik weet nog dat ik dacht ‘oh, wat leuk’. De volgende dag moest ik echter diezelfde, ondergesneeuwde helling weer naar beneden en ik had nog mijn zomerbanden op de wagen staan. Het was een hel, zodra ik daarmee remde begon ik te slippen. Ik wist ook dat er beneden aan de helling een vrij scherpe bocht was. Een afdaling van ongeveer een kwartier waarin je niet kan remmen op een besneeuwde baan? Ik had er mij eigenlijk al bij neergelegd dat het met mij gedaan was (lacht).

Gelukkig was de sneeuw beneden aan de helling alweer gesmolten zodat ik terug kon remmen. Ik heb mij meteen aan de kant gezet beneden om even adem te happen. Ik ben in het dorp hulp gaan vragen om te weten welke weg ik wel kon nemen maar de eerste twee mensen die ik aansprak hadden iets van ‘wij weten van niks, laat ons gerust’. Dat voelde heel erg als een klap in mijn gezicht, zeker omdat ik al anderhalve maand niemand had aangesproken en echt hulp nodig had. Op dat moment voelde ik mij eenzamer dan in al die weken alleen daarvoor. Uiteindelijk heeft iemand van een lokaal museum mij verder geholpen zodat ik rond middernacht op mijn bestemming aankwam. Op dat moment voelde ik dat er nog iets uit moest door die ervaring die ik net achter de rug had. Het was een gevoel dat ik die hele reis nog niet had ervaren omdat alles net zo vredevol en rustig was geweest. Ik verlengde mijn verblijf met een extra dag om dat gevoel in die vioolsolo vast te leggen. Daardoor heeft het ook die dreiging mee. Voor mij was het echt een maf nummer en ik dacht dat het wat uit de toon viel van de plaat. Terug thuis heb ik het aan mijn ouders laten horen als een van de eersten en zij vonden net dat het enorm hard binnen kwam. Gaandeweg is het voor mij beginnen groeien zodat ik het na een tijd als eerste single heb uitgebracht omdat het zo veel samenvat. Het is iets dat verschillende insteken heeft gehad, daarom vind ik het interessant om te zien hoe al die contrasten samenkomen.”

De laatste tijd denkt Vanneste dan ook vaak na over of haar voorkeur bij live spelen ligt of bij studiowerk. “Ik speel graag muziek en ik maak graag muziek maar de setting moet ergens kloppen. Ik heb ook liefst niet te veel repetitiviteit. Dat is waarom ik heel graag studiowerk doe, zowel alleen als met mijn strijkkwartet Cordette. Met Cordette doen we opnames voor bands die strijkers op hun album willen maar het niet zelf kunnen spelen. We zoeken samen uit wat ze precies willen door verschillende dingen uit te proberen. Het is een heel fijne manier om met muziek bezig te kunnen zijn, een ganse dag samen spelen en samen iets creëren. Wanneer je een show 150 keer speelt op een jaar is dat een heel ander gegeven. De muziek zit volledig in je vingers waardoor de uitdaging veel kleiner is. Ik ben niet de persoon die voldoende haalt uit de adrenaline van live te spelen voor een publiek. Een goeie show is voor mij iets waar ik zowel een connectie met de muzikanten als met het publiek heb. Wanneer je het gevoel hebt dat je samen iets deelt eerder dan iets te presenteren.

Met haar partner Sam De Bock bouwde ze ook The Sjel, een installatie waarin je ‘Coral dusk’ kon gaan beluisteren. De installatie zou van natuurdomein naar natuurdomein verhuizen maar corona gooide jammer genoeg roet in het eten. “Voor mij is The Sjel een project waarbij alle puzzelstukken in elkaar vielen. In mijn ogen komt de muziek het best tot zijn recht wanneer je alleen bent in de natuur. De kracht van muziek zit erin dat je je zelfbewustzijn kan verliezen, dat gaat voor mij moeilijker als je omringd wordt door mensen. Een deel van de magie gaat erdoor verloren. Dus dacht ik om zo’n plek te creëren waar we mensen kunnen uitnodigen om naar de muziek te luisteren in een soortgelijke setting als waarin ze gemaakt werd.  Ik moet wel zeggen dat het zonder Sam niet gelukt zou zijn, als ik het alleen had gedaan was het waarschijnlijk een kartonnen doos geworden (lacht). Nu is het een mooie installatie die, doordat ze uit spiegelglas bestaat, versmelt met de omgeving. Het laatste wat je ziet voor je binnengaat is je eigen reflectie in de deur waardoor je die ook achterlaat en volledig ondergedompeld wordt in de ervaring.

Door de coronamaatregelen is de installatie slechts twee weken kunnen openblijven. Natuurpunt contacteerde mij om te zeggen dat er eigenlijk te veel volk op af kwam om het veilig te kunnen houden. Dat is natuurlijk dubbel want het is leuk dat de installatie succes had maar ergens was de opzet ervan om de plaat alleen in de natuur te kunnen beluisteren. Dat wordt moeilijk als er om de haverklap iemand binnen komt om te zeggen dat het aan hun is. Ik ben nu volop aan het kijken om eventueel een soort online reservatiesysteem uit te werken waardoor je een moment kan boeken. Ik moet alleen nog kijken hoe het met ontsmetting zou gaan, je moet natuurlijk ook een domein hebben waar je de sleutel op een bepaalde plaats kunt gaan halen. Niet zo evident allemaal.”

Naast installaties maken ging Vanneste ook samenwerken met kunstenaars om de merchandise een uniek karakter mee te geven. “Dat is echt iets wat ik doe omdat ik vind dat alles moet kloppen, ook rond de plaat. Het is heerlijk als iemand een werk maakt op basis van je muziek, zeker als die persoon ook nog wil kijken hoe je het samen verder vorm kan geven. Nu werk ik bijvoorbeeld samen met Lieven Hendrickx die onder de naam studio ROTS kunstprints maakt door lithografie, een heel oude druktechniek waar je met steen drukt. Het is een heel langzaam proces om alle details in die steen te fixeren maar dat is het leuke eraan. Het is zo tastbaar, het is iets dat er niet was geweest zonder de muziek. Zien hoe iemand geïnspireerd geraakt en met volle goesting achter iets zit is zeer veel waard voor mij.”

Door de coronamaatregelen zal het jammer genoeg niet voor meteen zijn dat we Sohnarr aan het werk zullen kunnen zien. De releaseshow in de Handelsbeurs van 27 mei is uitgesteld naar het najaar. “De releaseshow is uitgesteld naar 14 oktober, twee dagen later is er ook in Leuven al een optreden vastgelegd. Ik ben benieuwd naar hoe dat in zijn werk gaat gaan want voorlopig is het nog een groot vraagteken wat er gaat kunnen doorgaan, wat niet en onder welke omstandigheden dat gaat zijn. Ik ben nog niet te veel bezig met op voorhand te plannen nu is het meer een kwestie van op te vangen wat er zich aanbiedt en als het goed voelt daarop in te haken.”

Sohnarr website