Foto’s Xavier Marquis, verslag Wouter Ollevier
Als The National naar België komt, loopt het storm voor tickets. Vorst Nationaal zat dan ook afgeladen vol voor Matt Berninger en zijn gezelschap.
This Is The Kit, een vijftal uit Bristol, maakte net voor de hoofdact hun opgang. Het is als kleine band nooit dankbaar om in Vorst als publieksopwarmer te fungeren, maar met songs als ‘Misunderstood’ en het erg fijne ‘Spinning’, dat wat aan Bombay Bicycle Club doet denken, wisten de Britten toch een goede indruk na te laten. Vooral het postrockachtige slot bleef nog een tijdje nazinderen, althans tot het de beurt was aan de grote jongens van The National.
En als je zoals The National drie keer in nog geen zes maanden een klein land als België aandoet, dan is het duidelijk dat de Brooklyners toeren als beesten. Eerder dit jaar zadelden ze het Koninklijk Circus al met een melancholisch trauma op en goed een week later tekenden de doorwinterde rockers present voor één van de beste optredens op Rock Werchter. Reken daarbij dat ‘Trouble Will Find Me’ zowat overal ter wereld op lovende wijze onthaald is, en je weet dat The National een hedendaagse supergroep is. Na de krachttoer die de Amerikanen met ‘High Violet’ hadden bewerkstelligd, was bevestigen immers geen eenvoudige opdracht. Vorst Nationaal zat vol verwachtingen dus, die de band voor het overgrote deel ruim kon inlossen.
Met ‘Don’t Swallow The Cap’ en ‘I Should Live In Salt’ begon het concert zoals verwacht met twee enig mooie songs uit het meest recente album. Het daaropvolgende ‘Anyone’s Ghost’ en het door bloedrode spetters begeleide ‘Bloodbuzz Ohio’ maakten reeds vroeg aanspraak om als absolute hoogtepunten te worden bestempeld. Al was het toen reeds duidelijk dat Berninger, zoals vaak aan een hels tempo rode wijn achteruit aan het slaan, niet voortreffelijk bij stem was. De vermoeidheid van een slopende tour leek in zijn kleren en stembanden te zijn geslopen.
Met ‘Demons’, ‘Sea Of Love’ en ‘Hard To Find’ bleef de set toch ietwat in hetzelfde bedje ziek. Gitarist Aaron Dessner stond nu en dan wat hopeloos molenwiekend met zijn armen het publiek aan te sporen om mee te klappen en dat was niet altijd even gelukkig. Vaak volstaat immers louter de reusachtige intimiteit van Berningers stem of zijn de gitaarriffs die als bijlen inhakken op de ijle lucht meer dan genoeg. Het was pas bij ‘Afraid Of Everyone’ en ‘Conversation 16’ dat de band stilaan zijn tweede adem vond en bevrijd leek. Vaak al is de 42-jarige Berninger (tot vervelens toe) in een vergelijking met dr. Jekyll and Mr. Hyde geperst en ook nu zouden we dat gemakshalve kunnen doen. Maar de overvloed aan dergelijke analogieën vandaag zorgt ervoor dat het bijna routine in plaats van uitzondering wordt dat boekhouders of kantoorklerken eenmaal op een podium transformeren in charismatische en bezeten muzikale helden. Veel meer dan het giftige kwaad is de frontman een behoedzame antiheld die zijn demonen bezingt en het leven nu eens stevig omarmt om het dan weer getormenteerd af te stoten, niet in staat op te boksen tegen haar eindeloze beproevingen.
Tijdens ‘Squalor Victoria’ werd een spervuur van gitaargeweld door de bunker gejaagd die Vorst toch wel is. Dat meteen daarna het heart-on-tongue ‘I Need My Girl’ kwam, zette het contrast tussen snoeiharde rock en de introspectieve dromerij, toch wel het handelskenmerk van The National, duidelijk in de verf. Dat ‘I Need My Girl’ behoorlijk vlak werd gezongen, moesten we er jammer genoeg bij nemen. Eerder dit jaar was die melancholische ballad een markant hoogtepunt geweest in het Koninklijk Circus, in Vorst echter was het een moment waarop Berningers stem het nauwelijks hield. In ‘This Is The Last Time’ verging het hem dan weer een stuk beter, vastberaden overtuigde hij iedereen die het horen wilde dat het genoeg was geweest: I won’t be vacant anymore, I won’t be waiting anymore. Met ‘Baby We’ll Be Fine’, ‘Abel’ en ‘Slow Show’ kwam een drieluik aan bod dat uit een vroegere periode stamt: want dat is iets wat heel wat mensen vaak uit het oog verliezen: The National is al meer dan een decennium lang aan hun weg naar de top aan het timmeren en speelt pas sinds ‘High Violet’ uit 2011 in zalen genre Vorst.
Het eenzame ‘Sorrow’ sneed vervolgens door merg en been en was de prelude van een hels slot. Want met het intimistische ‘Pink Rabbits’, een extatische versie van ‘Humiliation’ en het zwaarmoedige ‘England’ werd de weg geplaveid voor ‘Graceless’ dat in ultieme chaos en zuur bijtende ironie grossierde. Dat ‘Fake Empire’, toch steeds meer uitgroeiend tot een waar indie-anthem, het einde van de ruim anderhalf uur durende reguliere set zou betekenen, wekte geen verbazing.
In de bisronde weerklonk eerst het vrij kille ‘Lean’, een nummer dat nog maar van begin deze maand uit is en voor de film ‘The Hunger Games’ werd geschreven. Tijdens de stadionhit ‘Mr. November’, dat eerst een ode aan John Kerry en daarna aan Barack Obama was, maar gisterenavond voor één keer werd opgedragen aan de jarige Tommy Devendorf, zoon van de drummer, baande Berninger zich als een dronken messias traditiegetrouw een weg door een dolenthousiaste mensenzee. Dat kunststukje wist hij tijdens het daaropvolgende ‘Terrible Love’ nog te overtreffen en ei zo na klom hij in de nok van de zaal. ‘Vanderlyle Crybaby Geeks’ was een einde dat band en fans (valselijk) euforisch naar de exit dreef: I’ll explain everything to the geeks.
Het was niet eenvoudig om je na vanavond van de indruk te ontdoen dat Berninger nog net iets dieper dan gewoonlijk was gegaan. Zijn stem leek compleet aan flarden geschreeuwd en de enorme hysterie die hij in pakweg ‘Graceless’ tentoonspreidde, legde een ongeziene verscheurdheid bloot. Wervelende geestdrift en bloedstollende subtiliteit wisselden elkaar af en bewezen zich eens te meer als handelsmerk van een band die nog lang niet op zijn ultieme hoogtepunt lijkt te zitten. De tour mag dan op zijn einde lopen, de wereld heeft nog niet alles van dit vijftal gezien. Wij geloven: “The National komt altijd terug” en gelukkig maar. Al zou het deze keer wel iets langer dan vier maanden kunnen duren.
Live Nation programmeert binnenkort onder meer Vampire Weekend (Koninklijk Circus, 20.11), Simple Minds (Lotto Arena, 22.11) en Deap Vally (Botanique, 04.12). Klik hier voor tickets, de volledige kalender en verdere info.