Verslag Godspeed You! Black Emperor in het Koninklijk Circus op 07.11

door Filip Van Der Elst

Toen we Godspeed You! Black Emperor in januari vorig jaar aan het werk zagen, leek het ons eerder om een eenmalige nostalgische tournee te gaan. Wisten wij veel dat die korte concertreeks zou uitgroeien tot een uit de kluiten gewassen comeback? Op dat anderhalf jaar tijd brachten de Keizers van de Post-Rock met ‘Allelujah! Don’t Bend! Ascend!’ een nieuwe plaat uit die kan tellen: de Canadezen rocken als nooit tevoren, en slagen er op hun eentje in om een terminaal verklaard genre toch nog levendig te houden. Dat was in het Koninklijk Circus niet anders, met een optreden dat in nogal wat aspecten leek op hun vorige passage, maar toch een minstens even beklijvende indruk wist na te laten.

Geen band die zo eigenzinnig en compromisloos is als GYBE. Hun afkeer van publieksaandacht blijkt al uit de stage-setup. De heren en dame vormen een cirkeltje waarbij de helft met de rug naar de zaal gekeerd staat. Ze zijn ongeveer even statisch als de verdediging van Club Brugge, en micro’s hebben ze niet: want waarom zou je in hemelsnaam iets moeten zeggen tussen instrumentale nummers door? Het past perfect bij de mysterieuze tint die GY!BE al sinds jaar en dag kleurt, en dan komt het ook heel wat minder bij de haren getrokken over wanneer je een gitarist met een schroevendraaier op zijn gitaar laat rammen – meteen de enige gelijkenis van de avond met Sonic Youth – of wanneer je een drummer zijn cimbaal ziet strelen met een strijkstok.

Het hoofdingrediënt van post-rock is dat er geen rekening gehouden moet worden met de formele vereisten van traditionele rockmuziek. En Godspeed You! Black Emperor lijkt dat nog eens extra te willen benadrukken door niet alleen buiten de lijntjes, maar ook nog eens volledig naast het boek te willen kleuren. We kregen een optreden van twee uur voorgeschoteld, waarin welgeteld vijf nummers aan bod kwamen. En dat eerste, ‘Hope Drone’, bestaat nog eens voor het grootste deel uit een melodieloze drone die een regelrechte aanslag op de trommelvliezen inzet. Maar op dat moment is de echte liefhebber van dit soort bands daar niet mee bezig: die laat zich volledig hypnotiseren door de repetitieve visuele show op pelicule die de band heeft meegebracht.

Als we de indruk wekken dat de groep trucjes en beelden nodig had om te overtuigen, dan willen we toch meteen benadrukken, nee, uitschreeuwen, dat de heren uit Montreal een dijk van een (korte) setlist hadden meegebracht. Geen band die zo geduldig naar een climax toewerkt als GYBE, die extra spankracht krijgt door de aanwezigheid van twee drummers. Dat merkte je al in ‘Mladic’, tevens de opener van de nieuwste plaat, en bereikte helemaal een orgelpunt in ‘Behemoth’: een nummer van, hou je vast, 43 minuten, dat uiteindelijk uitbarst in een explosie van gitaar- en percussiegeweld die ons spontaan aan ‘Popplagið’ van Sigur Ros deed denken. Tussendoor kreeg je een perfect ingespeelde versie van ‘Moya’ voorgeschoteld, met een knappe hoofdrol voor de éénvrouws-strijkerssectie.

Net als in januari 2011 was het toch vooral de Grande Finale van deze Godspeed-episode die ons zal bijblijven. De eerste noot van ‘The Sad Mafioso’ (onderdeel van het nummer ‘East Hastings’ op hun succesalbum ‘f#a# ∞’, uit te spreken als ‘F Sharp, A Sharp, Infinity’) is al voldoende om je onder te dompelen in de desolate sfeer die ook Cillian Murphy moet gevoeld hebben, toen hij in ’28 Days Later’ door een verlaten Londen dwaalde. Een filmscene voor de geschiedenisboeken, mede dankzij dit fenomenale stuk muziek. Ook hier eist de langzame opbouw en fenomenale gitaarclimax de hoofdrol op. Als de laatste noot wegsterft, krijgen we op het scherm achter de band opnieuw het beginbeeld te zien, en weten we dat de cirkel rond is.

Bisnummers? Nee hoor, daar doen deze jongens niet aan mee. Hoefde ook niet, want wij waren al voldoende in de watten gelegd. Het is verbazend hoe relevant GY!BE achttien jaar na hun ontstaan nog altijd klinkt. Veel Godsnelheid gewenst!

Botanique programmeert binnenkort onder meer Mac DeMarco (23.11), Shearwater + Dark Dark Dark + Father John Misty (01.12) en Menomena (06.12). Klik hier voor tickets, de volledige kalender en verdere info.

Godspeed You! Black Emperor website

Album verdeeld door Konkurrent