Ben Frost maakt met ‘The center cannot hold’ een muzikale kaskraker

door Anton Creemers

Things fall apart; the centre cannot hold/ Mere anarchy is loosed upon the world.” De eerste regels W.B. Yeats’ gedicht ‘The second coming’ maakten ook Ben Frost ongemakkelijk. Die inspiratiebron zet de toon voor nieuwste album ‘The centre cannot hold’. Met grimmige en brutalistische electronica imiteert de Australiër uit Reykjavik meesterlijk dat ongemak. Het resultaat is een nieuw hoogtepunt in zijn al rijkgevulde carrière.

Rijkgevuld is in het geval van Ben Frost een understatement. Behalve een volledig jaar lang zijn vaardigheden op punt te stellen onder het mentorschap van ambient-legende Brian Eno, componeerde Frost de soundtrack voor televisieseries en speelfilms, en werkte hij zijn eigen goed onthaalde muziektheaterstuk uit. Die ijverige werkethiek kan je zelf horen. Het is heerlijk hoe hij zowel het dertien seconden durende piano-tussenstuk ‘A single Hellfire missile costs $100,000’ als het epische ‘All that you love will be eviscerated’ van een zelfde intensiteit kan voorzien. Elk nummer gonst en trilt op zijn eigen frequentie en probeert je mee te sleuren in de ultramarijne zee vanop de hoes. Opener ‘A treshold of faith’ contrasteert ijle synths met een verhakkelde distortie-samples. Sterk is hier de basdrum die als een golf breekt op deze storm en een eenzame bel die deint als een boei. In het meeslepende ‘Iona’ creëert Frost een slepende weemoed versterkt door het gebruik van fijn kalimba-spel en vervormde marimbas, om dan tegen een halsbrekende snelheid een hevige ritmiek toe te voegen.

Zijn achtergrond als filmcomponist zorgt bovendien voor een extra dimensie qua atmosfeer. Hoe scherp en rauw zijn noise-samples mogen klinken, nooit domineren ze de uitstraling van de nummers. De balans die het minimalistische ‘Meg Ryans eyez’ op eenzelfde toon brengt als de kristallen melodieën van ‘A sharp blow in passing’, heeft veel gelijkenissen met de stemming die soundtracks doorheen scènes moeten voortbrengen. Ook de talrijke toonveranderingen binnenin de nummers van maken ‘The center cannot hold’ heel filmisch, in het bijzonder het eerder aangehaalde ‘All that you love will be eviscerated’. Een anticiperende opbouw leidt de scène naar een verwrongen piek om vervolgens met een eenzame maar hoopvolle synthmelodie af te bouwen. Filmisch is zeker afsluiter ‘Entropy in blue’. Frost bootst hier enerzijds smaakvol de Vangelis-soundtrack van de originele ‘Blade runner’ na, en anderzijds creëert hij een levende geluid door middel van een gesampelde hartslag.

Ben Frost etaleert met ‘The center cannot hold’ zijn diverse talenten en maakt zo een album dat niet mag ontbreken in de collectie van minimal-fans.