‘Dug out skyscrapers’ van De Beren Gieren schippert slim tussen chaos en poëzie

door Sigi Willems

Het huidige Belgische jazz-landschap wordt interessant gehouden dankzij hoogvliegers als STUFF. en BeraadGeslagen, met toptalent Lander Gyselinck als gemeenschappelijke deler tussen die twee. Mede aan het front van de Belgische jazz-vuurlijn staat ook een Nederlander genaamd Fulco Ottervanger, tevens wederhelft van het avant-gardistische BeraadGeslagen en zelf aanvoerder van de psychedelische krautrock-band Stadt. We kennen hem echter ook als aanvoerder van het poëtische jazz-trio De Beren Gieren, samen met drummer Simon Segers (ook Stadt, Black Flower en tegenwoordig Absynthe Minded) en bassist Lieven Van Pée (John Ghost). Al vanaf het ontstaan staat die band garant voor een mix tussen akoestische virtuositeit en experimentele elektronica. Daar komt op ‘Dug out skycrapers’ geen verandering in.

Fulco Ottervanger bewees reeds bij zowel BeraadGeslagen als bij De Beren Gieren dat hij niet alleen tovert met piano’s. Songtitels van Beren-classics als ‘Koekjes ’s nachts’ en ‘(De zachte jacht op de) volkswolf’ getuigen van zijn diep gewortelde gevoel voor literaire, existentiële constructies en zinspelingen, die telkens een extra dimensie geven aan de vaak abstracte nummers van de Beren. Dat is op ‘Dug out skyscrapers’ niet anders. Alleen al de albumtitel refereert naar een soort utopisch/dystopisch (schrap zelf naar believen) urbanistisch landschap, gevuld met wolkenkrabbers die tot hoog in de hemel rijken.

Opener ‘Broensgebuzze 9’ leidt ons in iets meer dan een minuutje binnen in het poëtische universum van De Beren Gieren. Tijdens ‘Voorlopige dagen’ gaat het experimenteren echt van start. Repetitieve bas, gekke ambient-percussie en duistere pianolijntjes leveren ons de perfecte soundtrack voor een of andere bevreemdende, stomme film van het psychologische thriller-genre. Je hoort hoe je het leven als het ware weg wacht, de tijd die genadeloos verder kruipt. Da’s De Beren Gieren op z’n best: een oncomfortabel gevoel dat op een technisch hoogstaande manier in een impressionistische song is gegoten.

De muzikale ontdekkingsreis wordt verdergezet op ‘Weight of an image’, een snellere passage waarvan de losgeslagen piano-progressies en een emotioneel honky-tonk-orgelstukje zelfs als catchy beschouwd kunnen worden. Vervolgen werken de arrangementen op naar een georkestreerde chaos, die ook is terug te vinden in ‘De belofte treurwals’, dat verder wordt gekenmerkt door etnische fluitdeuntjes en een vervormde gong.

Bij ‘Oude beren’ gaan we weer eens helemaal uit ons dak op kunstzinnige circustonen om krankzinnig van te worden: het lijkt wel receptiemuziek rechtstreeks afkomstig uit het bureaucratische Het Huis Waar Je Gek Wordt van Astérix en Obelix. ‘Distrusters’ is nog zo’n topper met meer epische ambient-karakteristieken om kippenvel van te krijgen: verontrustend, rokerig, filmisch.

De Beren Gieren levert met ‘Dug out skyscrapers’ een waardige opvolger op het unaniem gelauwerde ‘One mirrors many’ uit 2015, met een idyllische soundtrack om een dik uur op weg te dromen; van rokerige jazzcafés naar het einde van de wereld. De drie vernuftige muzikanten spelen maar al te graag met herhaling en komen zo uit bij de ideale mix tussen catchy en experimenteel. De kunstzinnigheid druipt er vanaf. Het trio moet wat dat betreft zeker niet onderdoen voor een internationale topper als pakweg Chassol. Nee, het sprookje van deze aasetende bruintjes lijkt nog lang niet uitverteld.

De Beren Gieren zijn komend najaar onder meer live te zien in de 30CC in Leuven op 29 november en in de AB in Brussel op 16 december. Meer info en data vind je op hun website.