Eindeloos verdwalen in het prachtige ‘Stranger in the alps’ van Phoebe Bridgers

door Mattias Goossens

We hoorden dit jaar al opvallend veel vrouwen die uit verlies en vervreemding prachtplaten puurden, al zou het wel eens kunnen dat Phoebe Bridgers op het einde van het jaar met de tristesse-trofee naar huis wandelt. Na enkele wondermooie singles keken we reikhalzend uit naar haar debuut, en we kruisten onze vingers bijna uit de kom in de hoop dat ze het niveau van ‘Smoke signals’, ‘Motion sickness’ en ‘Funeral’ een album lang zou kunnen volhouden. Dat kan ze niet helemaal, maar desalniettemin betovert ‘Stranger in the alps’ ons drie kwartier lang.

Welke doorsnee elfjarige ziet Neil Young en denkt: dat wil ik ook kunnen? Even later kleurde ze haar haarlokken en maakte ze haar eigen Bowling For Soup t-shirt, net toen de rest van de wereld het wel gehad had met de hele emo-scene. Niet voor Phoebe – een oude ziel in een jong lichaam, om het met een cliché te zeggen. Ze tokkelde verder op haar gitaar, liet haar zwaarmoedige tienerhart de vrije loop en schreef ‘Georgia’; het oudste nummer dat je terugvindt op dit debuut. Ook ‘Killer’ stond op de gelijknamige 7″ die ze met de hulp van Ryan Adams op zijn label uitbracht, en beide nummers werden voor dit studioalbum lichtjes opgepoetst. Die oudere nummers tonen vooral aan hoeveel Bridgers gegroeid is als songschrijfster, en wie de oudere opnames beluistert zal ook merken dat haar stem dezer dagen rijker en sterker klinkt.

Naast Ryan Adams is Conor Oberst de grote naam die steevast vermeld wordt in Bridgers’ biografie. De Bright Eyes-frontman werd emailvriendjes met haar, en uiteindelijk nam hij haar het afgelopen jaar mee als voorprogramma (onder andere in de Ancienne Belgique). De twee konden het uitstekend met elkaar vinden, en hij verzorgt een gastbijdrage in ‘Would you rather’. Bitterzoete afsluiter ‘You missed my heart’ is dan weer een tedere herwerking van een nummer van Mark Kozelek (Sun Kil Moon) en Jimmy Lavalle.

Al die duwtjes in de rug, bijdrages en covers maken echter vooral duidelijk dat Phoebe Bridgers ze niet nodig heeft: op haar eentje maakt ze de meeste indruk. Met haar stem en teksten brengt ze ons moeiteloos in vervoering, en wanneer ze spaarzaam uithaalt en nummers mogen aanzwellen tot een louterend refrein (‘Motion sickness’) of een bijna bombastisch strijkersarrangement (‘Georgia’) legt ze daarmee nog meer nadruk op de ingetogenere passages. Ze weet de soms tragische ontboezemingen met fijnzinnige humor te brengen, waardoor ze nooit te melodramatisch of dweperig klinkt. “Jesus christ I’m so blue all the time / And that’s just how I feel / Always have and always will” (‘Funeral’) zou in de handen van Adele of Birdie immers snel op de eierstokken gaan werken, maar Bridgers komt er wonderwel mee weg en laat het klinken als een zelfbewuste zucht, waarna ze haar schouders ophaalt en een volgende prachtsong inzet. Misschien komt het omdat ze in datzelfde nummer haar zwaarmoedigheid zelf weg relativeert – ze moet immers de volgende dag zingen op de begrafenis van een aan heroïne overleden leeftijdsgenoot. Kan tellen qua dingen in perspectief plaatsen.

Vervreemding en afscheid vormen de grote lijnen van ‘Stranger in the alps’, aangevuld met spitsvondige tekstregels over sexting (‘Demi Moore’) en euthanasie (‘Killer’). De titel verwijst subtiel naar ‘The big lebowski‘, waarin het zinnetje gedubd werd over het voor Amerikaanse oren ongeschikte “You see what happens when you fuck a stranger in the ass“. Een geestig weetje, al puurt ze muzikaal eerder uit de soundtrack van de twee originele seizoenen van Twin Peaks – luister eens naar dat spookachtige synthesizertje in ‘Demi Moore’ en ‘Scott street’ (dat overigens perfect op Ryan Adams’ ‘Heartbreaker’ had kunnen staan). Ook de baslijnen van opener ‘Smoke signal’ knipogen naar het bergdorpje van David Lynch, al worden enkel Lemmy, Bowie en ‘How soon is now’ van The Smiths bij naam genoemd. En wie echt niet genoeg krijgt van popcultuurreferenties, huurt maar beter een kamer in het Chelsea Hotel van Leonard Cohen (‘Chelsea’). Dwepen met iconen, vind je? “In four generations / They’ll romance us / Make us more / Or much less then ever was before.”

Nee, Phoebe ziet zichzelf geen zelfde lot bedeeld als haar helden die ze noemt. Nochtans levert ze met ‘Stranger in the alps’ een droomdebuut af. Hopelijk krijgt ze evenveel tijd en ruimte om de opvolger te laten rijpen, en dan wacht haar (en ons) een hele mooie toekomst.