St. Vincent a.k.a. Annie Clark is een professionele shapeshiftster die daarbij toevallig ook nog eens haar muziek daaraan laat beantwoorden. Poprock, glamrock, synthpop en conceptueel beladen art pop zijn allen reeds de revue gepasseerd. Clark laat de jaren ‘70 uit 2021 achterwege en laat haar muziekfabriek van binnenuit zien waar het ruikt naar geslepen metaal. ‘All born screaming’ klinkt groots, industrieel en bevat (omstreden) eerbetonen aan wijlen topproducer en artieste SOPHIE.

‘All born screaming’ begint rustig, klaar en strak geproduceerd. St. Vincent ging bij dit album zelf achter de mengtafels en knoppen zitten en draagt daarmee zo goed als bijna alle controle over haar nieuwste werk. Halverwege het tweede nummer ‘Reckless’ wordt duidelijk welke weg ze voor deze gedaantewisseling heeft ingeslagen: harde industriële toetsen. Daarna begint ‘Broken man’ als een abstracte Kraftwerk, maar in plaats van fijne vingers die de muziek dirigeren, wordt er later een bak gereedschap op al het materiaal uitgestrooid. De stijl is duidelijk en staat nu gedrukt.

Annie Clarke kennen we ook als iemand die in haar teksten als icoon op stilistische wijze een punt maakt. “I’m just like a hungry little flea/Jumping on somebody’s warm body/When you start to itch and scratch and scream/Once I’m in, you can’t get rid of me”, poneert ze op ‘Flea’ met standvastigheid die ook te vinden was op albums als ‘MASSEDUCTION’ en ‘St. Vincent’. Doorduwend gedrum krijgen we cadeau van Dave Grohl.

Nummer na nummer blaast St. Vincent alle overige prikkels naast haar muziek weg. ‘Big time nothing’ kent naar het einde toe een geweldig appèl om je toch aan het dansen te wagen. Dynamische funk en gehard staal lijken dan toch samen te gaan. Een sound die ons doet denken aan Bowie’s ‘Scary monsters (and super creeps)’, maar dan verder vormgegeven en uitgedacht naar hedendaagse productiewaarden. De plaat wordt hiermee naar een hoogtepunt gebracht: lyrisch sterk, geconcentreerd en theatraal. Daarnaast mag Lil Nas X – of eender welke rapper die zich laat inspireren door industrial – gerust de blazers van ‘Violent times’ lenen (of is het een synthesizer)? Het is een verwarring die wel vaker voorvalt met dit genre – zie nummers als ‘Industry baby’ of ‘Blood on the leaves’. Geen St. Vincent natuurlijk zonder uniek gitaarspel. Op ‘The power’s out’ krijgen we een stevige ballad waar ze een bui fuzzy gitaren doet huilen. Er wordt hard aan de snaren getrokken en toch een fijne melancholie bewaard.

‘Sweetes fruit’ is een regelrecht eerbetoon aan overleden genre-pionier SOPHIE. Hoewel het nummer een goed bedoelde insteek had, werd het online toch wisselvallig onthaald. Clark haar relatie met SOPHIE zou te dun geweest zijn (ze heeft ze nooit gekend) om er op deze manier over te schrijven: “My SOPHIE climbed the roof / To get a better view of the moon / My God, then one wrong step / Took her down to the depths / But for a minute, what a view / What a view”. De benadering wordt als te poëtisch bestempeld om dergelijk ongeval te beschrijven. De aanbidster maakte intussen echter duidelijk dat ze er een kunstzinnig eerbetoon van wou maken en geen commercieel gewin wou halen uit de dood van SOPHIE en haar identiteit. Een insteek waar vele fans haar dan ook in steunen. Daarnaast is het ook geen single of dergelijke.

Naar het einde toe wordt ‘All born screaming’ een beetje onduidelijk. We weten niet goed wat denken van ‘So many planets’, de vreemdste eend in de bijt. Wel geinig, maar ook ongemakkelijk en weinig te bieden. Er wordt afgesloten met Cate Le Bon, nog zo’n multitalent, net als Clark zelf. Het zou niet misstaan mochten zij vaker samenwerken. Het laatste nummer kent een matig begin waar ook hier voelt alsof niet alle potentieel uit de samenwerking gehaald werd. Halverwege krijgen we een elektro-opera die als een sluitstuk van jewelste kan dienen.

St. Vincent is een artieste die een zeldzaam fenomeen belichaamt. Ze slaagt er telkens opnieuw in zichzelf her uit te vinden op alle manieren (stijl, kledij, choreografie, genre, …) en toch een coherente discografie uit te werken waaraan een identiteit onder schuil gaat. ‘All born screaming’ is hier een nieuw monument van. Geconcentreerder dan ‘Daddy’s here‘ en standvastiger dan ooit brengt deze artieste misschien wel één van haar beste werken uit. Annie Clark was al een blijver, maar soms mogen we daar nog eens uitdrukkelijk en luid aan herinnerd worden.

St. Vincent stelt het album voor op 4 juni in De Roma (tickets & info).