Pay Close Attention: 25 jaar XL Recordings

door Anthony Brynaert

We schrijven het jaar 1989 wanneer XL Recordings wordt opgericht als onderdeel van het grote Beggars Banquet Records. Naar aanleiding van het zilveren jubileum van het label kregen we het compilatiealbum ‘Pay Close Attention’ in de bus. Een verzamelaar die – gelukkig – niet alleen op het heden gericht is. Deel één focust nagenoeg helemaal op de roots, de periode ‘89 tot ‘00, terwijl deel twee een beeld geeft over alles wat er in het nieuwe millennium gaande was. Het zorgt ervoor dat je een zeer veelzijdige dubbelaar voorgeschoteld krijgt.

In de beginjaren van XL Recordings situeerde de core business zich in het brengen van rave en dance. Rave, een term die bij ons nog nauwelijks in gebruik is, betreft een combinatie van electro, techno, acid house en italodisco. Uit bovenstaande omschrijving is dan ook moeilijk af te leiden wat het genre juist inhield. Misschien wanneer we er artiesten als The Prodigy, Liquid en SL2 tegenaan gooien dat dit al iets helderder wordt. Dance is daarentegen dan weer alomtegenwoordig, maar eveneens ontzettend breed.

Die combinatie vinden we helemaal terug op plaat één, de underground side zoals XL die zelf omschrijft. Deze muziek is gemaakt voor en door dj’s. The Prodigy is de enige band die op beide schijven staat te blinken. Logisch, want Liam Howlett (het brein en de leider achter de groep) zorgde voor een immens succes met onder andere meer dan een miljoen verkochte exemplaren van ‘The Fat of the land’. Alleen Adele was in staat dat huzarenstukje over te doen met ‘19’ en ‘21’.

Het tweede deel van de compilatie is niet samen te brengen onder één overkoepelende stijl. Het is een verzameling van artiesten die samen het mooie weer maakten bij XL, want laat ons eerlijk zijn, de bands zijn hier veelal van een ander kaliber dan op de eerste kant. We spreken hier niet noodzakelijk over een verschil in kwaliteit – het is appelen met peren vergelijken – maar wel over een verschil in waarde. Adele, Radiohead, The xx, The White Stripes, Vampire weekend, M.I.A, … : ze behoren allemaal tot de groten der aarde.

Over de aanpak en omgang met muzikanten kunnen we eigenlijk vrij kort zijn: XL is een label naar ons hart. Het is tegenwoordig geen evidentie meer om zonder scrupules “kwaliteit komt voor kwantiteit” te kunnen laten optekenen in je mission statement. In een artikel van The Guardian verklaart oprichter Richard Russel dat er jaarlijks om en bij de 200.000 demo’s worden ingezonden, waarvan ze gemiddeld ongeveer één groep een contract aanbieden. “We’re basically saying no to everything, lots of big artists as well. It’s basically an anti-business philosophy”, aldus het hoofd van de platenmaatschappij. Je zou inderdaad simpelweg kunnen stellen dat er geen nieuwe deals worden getekend tenzij er iets heel bijzonders aan de hand is. Hun enige doel is het naar buiten brengen van schitterende muziek en niet eender wie aan te trekken die de kassa kan doen rinkelen. That’s something called love.

Het is behoorlijk markant dat een compilatie, die de hoogtepunten bevat van de gehele geschiedenis van een label, nagenoeg alle getekende bands bevat. Als je dan nog eens bekijkt welke artiesten dat zijn, kan je alleen maar een diepe buiging maken voor zoveel vakmanschap. Ze slagen er telkens in de aartsmoeilijke combinatie te maken commercieel succesvolle muzikanten in huis te halen, die ook door critici bejubeld worden.

Het is dan ook evident dat bands in rijen staan aan te schuiven om een kans te wagen, een samenwerking zorgt er bijna automatisch voor dat je gelanceerd wordt. Dat is de enorme sterkte van XL Recordings, alles wat ze aanraken verandert in goud. En dat is ook de reden waarom er zo weinig vraag is van het bedrijf zelf. Als je kijkt naar wie er onder contract staat, merken we dat het nagenoeg allemaal innovatieve artiesten zijn (denk bijvoorbeeld recentelijk aan FKA Twigs) met invloed op de toenmalige of hedendaagse muziekscene. De medewerkers beschikken gewoonweg over een enorm goed ontwikkeld gehoor voor het snel spotten van talent en hits. Hoe zo’n relatief kleine groep mensen er dan keer op keer in slaagt om die vernieuwende muziek naar het grote publiek te brengen, is ook voor ons een raadsel.

Hoewel de artiesten van XL niet genre-gebonden zijn heeft Russel wel een sterk idee over wat ze allen gemeenschappelijk hebben: “They all have a strong idea about what they want to do. Strong personalities. Strong tastes. The music they’ve done when you sign them is barely relevant. It’s not even the start. It’s much more about the person and their ideas and strength of character and the direction they want to go in.”.

Het mag geen wonder heten dat XL Recordings in 2012 bekroond werd als zowel ‘Label of the Year’, ‘Best A&R’ en ‘Best Artist Campaingn’. Richard Russel werd de  jongste laureaat ooit die bekroond werd met de lifetime achiement ‘Strat Award’. Het beste bewijs om die prijzen en onze grenzeloze lof te geloven, is te luisteren naar ‘Pay close attention’. De 18 nummers van de tweede cd zijn door onze Indiestyle-lezers natuurlijk al lang gekend. Op de eerste kunnen daarentegen nog enkele ‘onbekende’ pareltjes staan te fonkelen. Houd je dus vooral niet in om je te laten wegblazen door deze fantastische dubbelaar. Wij kijken alvast met argusogen uit naar de volgende vijfsterrenplaat van XL Recordings.

XL Recordings website

Album verdeeld door V2