Vier weken lang krijg je iedere donderdag een artikel uit de reeks ‘Atlanta’, waarin we uit de doeken doen waarom deze stad aan de East Coast een broeihaard van trap en hiphop is. Vandaag: het laatste deel, is er leven na de dood?
Lees deel één hier, deel twee hier en deel drie hier.
Atlanta is hot. Zelden bepaalde de stad in de Amerikaanse staat Georgia zo het culturele beeld van een generatie als nu. Donald Glover, a.k.a. Childish Gambino, vernoemde zijn vermaarde tv-show naar de stad en muzikaal veroverde de sound de wereld. De trap, geënt op Roland TR-808-drums en synths, is overal. Wie de laatste jaren al eens een stapje in de wereld zette of de radio opzette kon niet ontsnappen aan de Migos’en en Futures van de wereld. De trapgame herdefinieerde de rapgame en de naweeën zullen we nog vele jaren kunnen voelen. Anno 2018 geeft niet langer Compton of New York hiphop een gezicht, maar Atlanta.
Atlanta state of mind
Wie terugblikt op de voorbije decennia in rap en hiphop kan er niet om heen dat (bijna) altijd een stad het voortouw nam. Compton, en bij uitbreiding Los Angeles, domineerde in de jaren ‘80 het geluid. N.W.A. en dan vooral Dr. Dre lieten de massa uit hun hand eten. Jay Z en Nas deden in de nineties hetzelfde en na een donkere periode waarin 50 Cent en Eminem de grote namen waren in de noughties, is het nu aan Atlanta. Toegegeven, Outkast had de stad al lang op de kaart gezet, maar voor een definiërende sound moesten we wachten op de komst van de trap.
Ook dat zal eindig zijn. Het legertje producers dat de sound nog verder probeert uit te puren zal wel nog eventjes meedraaien. London On Da Track, Southside, TM88, Lex Luger en de kruisbestuiving 808 Mafia zijn samen verantwoordelijk zo ontiegelijk veel hits dat ze er niet gewoon plots de brui kunnen aan geven. Vooral niet omdat trap een tweede adem hoopt gevonden te hebben in de opkomende generatie van mumble, of zo je wil, Soundcloud-rappers. Lil Uzi Vert, Denzel Curry, andere Yachty’s en X’en hebben hun geluid geënt op de synths en drummachines die Atlanta naar de top geduwd hebben.
Ergens sluipt er echter wat verval in. Niet in het minst omdat de rappers zelf een lichte beweging weg van de trap aan het maken zijn, of niet het niveau halen van hun illustere voorgangers. 21 Savage mocht dan wel nog weten te imponeren aan de zijde van Metro Boomin met ‘Savage mode’, zijn opvolger ‘Issa’ werd niet op hetzelfde gejuich en gejoel onthaald. Zijn raps, die gedrenkt zijn in autotune totdat ze zodanig sloom worden dat Snoop Dogg er jaloers op zou zijn, leveren hem vooral spotjes op in andermans wereldhits in plaats van eigen faam.
Andere lijken de voorbije jaren hun moment gemist te hebben. Rich Homie Quan leek een aantal jaren geleden de nieuwe ster te zijn, maar sinds zijn initiële doorbraak in 2013 was het te lang wachten op echt iets substantieels: ‘Rich in spirit’ verscheen pas dit jaar en ondanks de lovende reviews, voelde het vooral aan alsof het momentum hem toch wat ontglipt is. Hetzelfde kan gezegd worden van Trinidad James, die in 2013 meteen binnenkwam als een bom en daarna in de marge en zonder succes bleef aanmodderen.
Dat andere jonge wolven er voor kiezen om zich niet meer te verengen tot enkel trap speelt daar evenzeer in mee. 6Lack (spreek uit als black) bracht in navolging van zijn succesvolle zomertour ‘East Atlanta love letter’ uit, waarmee hij met succes ontzettend dicht tegen de r&b aanschuurt. De complete afwezigheid van elke gevestigde hometown producer is daarbij zeker een teken aan de wand. Dezelfde vlieger gaat op voor de voormalige protegé van Drake, iLoveMakonnen. De r&b tiert er welig en de trap maakt steeds meer plaats voor de Toronto-sound. Om van J.I.D. nog maar te zwijgen. Misschien wel het grootste talent van de stad, al heeft ook hij nog weinig met trap te zien.
Young Jeffrey Sex
De hoop in bange dagen moet dan wel Young Thug zijn. Of Jeffrey. Of SEX. Het is al te zien hoe zijn pet staat die dag. Een man van vele aliassen die de diversiteit in zijn muziek weet te leggen. Ooit was hij een protegé van Gucci Mane die gelauwerde mixtapes uitbracht, nu experimenteert hij veeleer met genres en zijn eigen stem. Young Thug is een enigma. In alles. Zo onvoorspelbaar als Euromillions. Net dat maakt hem zo sterk. Muzikaal durft hij naast de hiphoppot te pissen. ‘Barter 6’ stond nog bol van de trapproducties, met dank aan London On Da Track, maar in de daaropvolgende ‘Slime Season’-series zag je hem al meer experimenteren in stijlen. De huisstijl mag dan nooit ver weg zijn, stilletjes schoof hij wel op naar een ander geluid. Op ‘Jeffrey’ kwam het tot volle wasdom, de semiklassieker baadt in een poppy sfeertje dat eerder afwezig was Young Thug. Nooit is ie voor één gat te vangen en dus mocht het geen verrassing heten toen op ‘Beautiful thugger girls’ plots gitaren opdoken.
Het aparte aan Young Thug is dat hij, ondanks dat hij meer doet met zijn stem dan de meeste kunnen dromen, hij zijn zangstem altijd laat primeren op de muziek. Wanneer hij roept, rapt, zingt of wat dan ook, zijn vocale bereik is ongelofelijk. Doch nooit versmelt hij met zijn beats zoals Future dat doet. Het geeft hem een unieke spot in de hiphop: een vernieuwer die slechts bij een klein publiek echt op handen gedragen wordt, en toch overal zijn kenmerkende stempel achterlaat. Denk bijvoorbeeld aan de oorwurm ‘Havana’ van Camila Cabello, of op zijn recentste EP waar ‘Rocket man’ van Elton John onder handen nam.
Alle lofbetuigingen ten spijt, wachten we nog altijd op zijn officiële eerste studioalbum. ‘Hy!£UN35’, de hippe styling van HiTunes, wordt ons al beloofd sinds 2015. Sindsdien zit hij allerminst stil, maar het echte trapgeluid lijkt ook zoetjesaan bij Young Thug te verdwijnen. De muziekwereld is zijn speeltuin en hij lijkt nog lang niet klaar met schommelen tussen de genres.
Zodoende komen we bijna weer op een kruispunt aan. Trap zal wel nog enkele jaren zijn momenten blijven beleven, de hoogdagen lijken gepasseerd. Gunna en Playboi Carti lijken nog het meest geneigd om de traditie voort te zetten, snotjongetjes worden echter vooral meegesleurd in de heksenjacht op rappers met gezichtstattoo’s die zich verliezen in drugs. Rae Sremmurd is dan weer meer bezig met de nieuwe Outkast te willen worden, getuige hun magnum opus dat ze dit jaar uitbrachten in de traditie van Speakerboxxx/The love below.
Het einde van een tijdperk
Het einde van een tijdperk lijkt nabij. Migos geeft steeds meer een washed up indruk. Metro Boomin hield het al dan niet voor gezien en Gucci Mane bracht voor het eerst in mensenheugenis niets uit. Future, hoe graag hij ook muziek voor de straat maakt, is een bonafide popster aan het worden. Zaytoven kan doen wat hij doet, maar de eindeloze talentpool om over zijn beats te rappen lijkt stilletjes aan op te drogen. Hetzelfde geldt voor het leger aan tovenaars met een synth achter hem. Mike WiLL Made It heeft zijn ontsnappingsroute al lang uitgedokterd en lijkt klaar om te vertrekken uit de scene. Voor de rest lijkt er vooral een leegte te ontstaan. De weg ligt open voor een nieuwe stad en een nieuw geluid.