In het lijstje van minst duidelijk afgebakende muziekgenres prijkt ‘singer-songwriter’ al jaar en dag bovenaan. Ook Eminem en Dolly Parton zingen hun zelfgeschreven songs, maar zij hebben nooit aanspraak gemaakt op een plekje in onderstaande lijst. Eveneens niet terug te vinden: manbuns op slippers die rond een kampvuur liefdesliedjes mompelen. Ondanks alle onduidelijkheid koos onze redactie twintig prachtige platen uit die onzes inziens allemaal thuishoren in een ‘singer-songwriter’-eindejaarslijstje. Door Eva Gutscoven en Frederik Jacobs
Het begint haast afgezaagd te worden: Big Thief en aanverwanten die opduiken in elk eindejaarslijstje dat niet ‘hiphop’ of ‘Kerstmuziek’ heet. Maar aan ‘Songs’ (nr. 1), de laatste soloplaat van frontvrouw Adrianne Lenker, viel dit jaar nu eenmaal niet te ontsnappen. Hoewel de albumtitel een tussendoortje doet vermoeden, is het Lenkers meest volwassen en consistente album tot op heden. Elk lied – ‘Anything’ op kop – schittert van ingetogen schoonheid. In ‘Zombie girl’ horen we voor het eerst een tijdloze echo van Bob Dylan. Adrianne kreunt en ziet af, ze zalft. Met songs die al veel eerder hadden moeten geschreven zijn, en nooit meer mogen vergeten worden.
En zo houdt Lenker Fiona Apple van de eerste plek. Een stunt, want diens vrijgevochten meesterwerk ‘Fetch the bolt cutters’ (nr. 2) werd overal – terecht – de hemel ingeprezen. Niet de makkelijkste brok muziek van het jaar, wel een van de meest waardevolle.
De warmste soulplaten kwamen dit jaar uit Londen met Lianne La Havas (nr. 4) en Ego Ella May (nr. 13). Terwijl Lianne La Havas al lang deel uit lijkt te maken van de sonische provisiekast, viel de Britse met het zelfgetitelde album op daar het spaarzaam gebruik van instrumenten die vooral ruimte liet voor haar silky stem. ‘Nieuwkomer’ Ego Ella May doet niet in het minste onder in zeemzoete silkyness. ‘Honey for wounds’ geeft een rauwe eerlijke blik in het hoofd van een twintig-ish jarige. Het gebruik van een filter is niet aan de orde.
In deze lijst floreert de folk. Niet enkel kaapt Adrianne Lenker de hoofdprijs weg met ‘Songs’. Nummer 12 – 20 schakelt – met enkele uitzonderingen – de zielverwarmende folkschijven aan elkaar. Waxahatchee versierde haar unieke poëzie met upbeat gitaarakkoorden in ‘Saint cloud’ (nr. 12). Het isolement van Fenne Lily pakte goed uit met het intieme ‘Breach’ (nr. 15): een hoogstandje vol zachte stemmen op beeldschone gitaren. Sam Amidons zelfgetitelde plaat (nr. 19) verhakselde klassiek, jazz en folk in iets hedendaags. Christian Lee Hutson tenslotte wist zich zeer goed te omringen op zijn ‘Beginners’ (nr. 20) (met o.m. Bright Eyes’ Nathaniel Walcott, Phoebe Bridgers, Lucy Dacus en Hand Habits’ Meg Duffy).
Wie de achtste plaats voor ‘Grae’ van Moses Sumney moeilijk verteert, vindt via het Planet Afropunk-concert een shortcut naar de harde Moses-fanclub. Kijk naar opener ‘Virile’, hoor Moses’ theatrale stemgeluid over een duet van strijkers arrangementen én Noah Kardos-Fein’s harde gitaarpartijen, kom gerust nog eens terug naar deze lijst (én ‘Grae’) en je krijgt het gevoel dat je deel uitmaakt van iets onwezenlijks.
Er staan ook enkele mooie buitenbeentjes in onze lijst. Zo maakten Anna Von Hausswolff (nr. 16) en Mary Lattimore (nr. 18) bijvoorbeeld platen rond erg klassieke instrumenten – respectievelijk orgel en harp – maar dan met een avant-gardistische component. Toegegeven: we spelen hier een beetje vals, want Anna noch Mary zingt. Zingt wel: onze nummer drie, Eartheather. Haar ‘Phoenix’ is een eigenzinnige symbiose van elektronica en akoestische instrumentatie, waarin zowel de ijle gezangen als de haarfijne producties ons wisten te beklijven. Recht uit de scene waarin Yves Tumor en Arca vertoeven.
De volledige lijst:
1 Adrianne Lenker – Songs
2 Fiona Apple – Fetch the bolt cutters
3 Eartheater – Phoenix: Flames are dew upon my skin
4 Lianne La Havas – Lianne La Havas
5 Sevdaliza – Shabrang
6 Okay Kaya – Watch this liquor pour itself
7 Eefje De Visser – Bitterzoet
8 Moses Sumney – Grae
9 The Microphones – Microphones in 2020
10 Lyra Pramuk – Fountain
11 Lucas Schreel – We are never afraid of getting up every morning
12 Waxahatchee – Saint cloud
13 Ego Ella May – Honey for wounds
14 Laura Marling – Songs for our daughter
15 Fenne Lily – Breach
16 Anna Von Hausswolff – All thoughts fly
17 Taylor Swift – Folklore
18 Mary Lattimore – Silver ladders
19 Sam Amidon – Sam Amidon
20 Christian Lee Hutson – Beginners